‘There are two kinds of women’, zegt Jackie tegen een geestelijke, een van de weinige personen bij wie ze haar hart kan luchten. ‘Those who want power in the world and those who want power in bed’. Jackie heeft in het leven voor de eerste optie gekozen. Naast het feit dat ze maar weinig nachten met John doorbracht hield hij er meerdere affaires op na. Jackie zegt tegen de geestelijke dat ze allebei nu niet meer heeft: geen macht meer in bed, geen macht meer in de wereld. Wat doe je als de man aan wie je je positie te danken hebt er niet langer is?
Over films waarin vrouwen weigeren alleen maar lief te zijn
Mijn oma zei ooit dat ‘lief’ een belachelijk compliment was om te krijgen als meisje. Aan lief zijn heb je helemaal niets in het leven. Toen ik Jackie (2016) zag begreep ik die uitspraak volkomen. In de film zien we een getraumatiseerde Jackie Kennedy in een zuurstokroze Chanelpakje staan, besmeurd onder het bloed. Een paar uur geleden zwaaide ze nog vrolijk naar de menigte in Dallas aan de zijde van haar man. Nu zit ze in het vliegtuig naast zijn grafkist terwijl Johnson wordt beëdigd als president. Niemand condoleert haar. ‘Sweetheart’, zegt de nieuwe first lady op een toon die je ook tegen een kind aanslaat. ‘Zou je niet wat anders aan trekken? Er gaan straks heel veel mensen naar je kijken.’ Jackie weigert. Laat iedereen maar zien wat er is aangericht. De toon is hier gelijk mee gezet. Jackie neemt zelf de regie in handen.
Door Emma Stomp07 mei 2017
Gelukkig weet Jackie het antwoord wel: een sprookje creëren. In een interview met een kritische journalist vertelt ze over Camelot, hoe dat symbool is gaan staan voor John’s periode in het witte huis: ‘Don’t let it be forgot, that once there was a spot, for one brief shining moment that was known as Camelot.’ Dat haar huwelijk allesbehalve een sprookje was doet er niet toe, het gaat erom dat zij en John als legendes voortleven. Regisseur Pablo Larraín vroeg aan de scenarioschrijver om alle scènes waarin Jackie niet voorkomt te schrappen. En dat werkt, want we volgen Jackie dicht op haar huid. We zien hoe ze ’s avonds thuiskomt in het witte huis. Alleen. Hoe ze onder de douche stapt en het bloed van haar lichaam spoelt. Hoe ze in haar eentje in het enorme bed gaat liggen. En hoe ze ondanks dit grote verdriet het voor elkaar krijgt een staatsbegrafenis te regelen die wereldwijd wordt uitgezonden. Dit maakt Jackie tot een boeiend portret van een vrouw die zich in een crisis knap staande weet te houden.
Hetzelfde interessante vrouwelijke perspectief zien we ook in Lady Macbeth (2016). In deze film, die een vreemde mix is tussen het drama van Wuthering Heights en de thrillers van Alfred Hitchcock, volgen we de jonge Katherine, die wordt uitgehuwelijkt aan een oudere krankzinnige man. Hij houdt haar gevangen in een kil landhuis waar ze in veel te strakke korsetten wordt gehesen. Zodra hij op zakenreis gaat volgen er dan ook een aantal daden van verzet. Zo begint ze een affaire met de stalknecht die al snel haar speelbal wordt. Ondanks dat Katherine weinig speelruimte heeft weigert ze slachtoffer van de situatie te zijn.
Jackie en Katherine gaan op verschillende wijze met hun bezegelde lot om. Terwijl Jackie de veiligheidsmensen, politici en familieleden het nakijken geeft met haar manipulatieve gedrag gaat Katherine destructief te werk. Ze vergiftigt haar schoonvader en maakt haar bedienden medeplichtig. Toch is de thematiek van beide films hetzelfde. Ze gaan over vrouwen die uit de schaduw van hun man stappen. Vrouwen die weigeren alleen maar lief te zijn.
Lady Macbeth draait nu in de bioscoop. Jackie verschijnt 20 juni op blu-ray en dvd.