Activistische film: De Rode Lantaren & Cinemien

Programma

• 

  Voorfilm

  Amsterdams Stadsjournaal 2: Privé-eigendom en misdaad (1974, 13’)Het Amsterdams Stadsjournaal werd vijftig jaar geleden (1974) opgericht door een aantal filmmakers, journalisten en studenten. In de tien jaar van hun bestaan hebben ze 36 korte en lange films gemaakt over politieke en sociaal-economische onderwerpen, variërend van arbeidsmigratie en woningnood tot drugsproblematiek en onderwijsvernieuwing.
  
  Privé-eigendom en misdaad gaat over grondspeculatie in Amsterdam. Aan de hand van de geschiedenis van een pand op de Piet Heinkade 61 wordt het verhaal verteld van een pand dat ‘nut voor enkelen, geen enkel nut voor velen’ heeft. De film, geregisseerd door Gerrard Verhage, is typerend voor de vroege periode van het Amsterdams Stadsjournaal toen de films nog een sterk marxistisch en pamflettistisch karakter hadden. Met Fons Rademakers, Wim van der Grijn en Gees Linnebank. Introductie door Rommy Albers (curator Eye).

• De Rode Lantaren: De individualisering van een filmcollectief (30’)

  Presentatie door Meg Weijers (trainee Eye). In de jaren 70 van de vorige eeuw schoten filmcollectieven als paddenstoelen uit de grond. Met een collectivistische aanpak maakten zij activistische films voor en door doelgroepen. Na verloop van tijd zien we dat het collectivisme langzaam vervangen werd door individualisme en dat de producties steeds professioneler werden.
  
  In deze presentatie gaan we kijken naar dit proces van individualisering en professionalisering binnen het Utrechts filmcollectief De Rode Lantaren. Te zien zijn fragmenten uit de films Inpakken en wegwezen (1974), een korte film over winkelmeisjes, en Buren (1982), een documentaire over de komst van arbeidsmigranten uit Marokko en Turkije aan de hand van Utrechtse buurtfeesten.

• 

  Cinemien & de Eerste Internationale Feministische Film en Video Conferentie (1981, 25’)

  Lezing door Gerdien Smit (beleidsadviseur Eye). Een historisch evenement vormde een mijlpaal in de feministische filmgeschiedenis: de eerste Internationale Feministische Film en Video Conferentie van 1981, georganiseerd door het Feministisch Filmkollektief Cinemien in samenwerking met hun Engelse zusterorganisatie COW (Cinema of Women) en talloze vrouwen uit diverse landen. Maar liefst 200 deelneemsters kwamen naar Amsterdam uit meer dan 30 landen, waaronder Mexico, Nicaragua, Peru, de Filippijnen, India, Tunesië, Algerije, Egypte en Burkina Faso.
  
  De unieke samenkomst van zo’n divers gezelschap vrouwen was ongekend en vormde een belangrijk thema van de conferentie. Een van de vier locaties was volledig gewijd aan het vertonen van films uit wat destijds aangeduid werd als ‘derdewereldlanden’. Veel filmmaaksters namen hun eigen werk mee en in totaal werden er 116 films in verschillende formaten vertoond, waaronder 35mm, 16mm, 8mm, VHS en multimedia. De conferentie bood ook een breed workshopaanbod over onder andere thema’s als feministisch filmmaken in de derde wereld, collectief werken met film en video, lesbische filmgeschiedenis, geweld tegen vrouwen in films en feministische filmeducatie.
  
  Met behulp van het bij Eye ondergebrachte bedrijfsarchief van Cinemien en filmmateriaal, zoals de recente digitalisering van de prachtige conferentietrailer gemaakt door Monique Renault, wordt een levendig beeld geschetst van deze conferentie die diende als een belangrijk platform voor de uitwisseling van ideeën, ervaringen en films binnen de feministische filmbeweging wereldwijd.