Austerlitz

Sergei Loznitsa plaatste zijn camera midden tussen de stroom toeristen die de concentratiekampen van Dachau en Sachsenhausen bezoeken.

In statische zwart-witshots observeert hij nauwgezet hun gedrag: de stelletjes in zomeroutfits die een selfie maken voor de poort met de leus “Arbeit macht frei,” de vrouw die bevallig poseert voor een van de ovens, de man die rustig zijn nootjes eet als hij het ergste deel van het vernietigingskamp binnentreedt. Mensen dragen T-shirts met teksten als “Cool Story, Bro” of “Jurassic Park.” Een commanderende gids leidt haar groep als makke schapen rond.

Loznitsa moet niet zijn opgevallen tussen al deze fotograferende en glazig om zich heen kijkende bezoekers. Zijn commentaarloze beelden roepen de vraag op of het voor individuen nog mogelijk is om de Holocaust passend te herdenken, als elke ervaring collectief wordt. Is een concentratiekamp een spektakel geworden?

De titels van de film verwijst naar de gelijknamige roman van W.G. Sebald, over een man die als joods vluchtelingenkind werd beroofd van zijn eigen naam en geschiedenis en waarin Sebald de architectuur van de concentratiekampen op beklemmende wijze beschrijft.

Austerlitz wordt naar aanleiding van de première In the Crosswind (Martti Helde, EE, 2014) vertoond.

“…schitterende documentaire…genadeloze oog…zorgvuldige montage… (**** Het Parool)

“ …monument voor contemplatie… (**** De Filmkrant)

“…het bezwerende effect van het akelig kalme Austerlitz wordt er des te sterker op… (**** De Volkskrant)