Be a Mensch! - Billy Wilder as the Wandering Jew & The Apartment

“Live now, pay later. Diner's Club! Why don't you grow up, Baxter? Be a Mensch! You know what that means?(Dr. Dreyfuss in The Apartment)

Het werk van Billy Wilder is vaak besproken, maar zelden vanuit een Joods perspectief bekeken. Als reden wordt dan opgegeven dat, hoewel hij Joods was, zijn films niet bijzonder Joods lijken, omdat ze geen expliciete Joodse kwesties of opvallende Joodse personages hebben. Amir Vudka laat ons in zijn lezing zien dat het oeuvre van Wilder wel degelijk Joods is, door Wilders werk te verbinden aan de figuur van de zwervende Jood.

Dr. Amir Vudka is docent op de afdeling Mediastudies van de Universiteit van Amsterdam. Hij is filmprogrammeur van theater De Nieuwe Regentes in Den Haag en artistiek directeur van het Sounds of Silence Festival voor stille film en hedendaagse muziek. Zijn proefschrift ging over hybride Joodse figuren in de cinema. Na zijn inleiding:

the apartment

Scherpe komedie over de mores van het Amerikaanse bedrijfsleven van de jaren vijftig. Én een romantische geschiedenis van twee mensen die elkaar in eenzaamheid vinden. The Apartment werd in 1960 voor tien Oscars genomineerd en won er vijf.

De kleurloze kantoorklerk C.C. Baxter (Jack Lemmon) geniet weinig aanzien bij het verzekeringsbedrijf waarvoor hij werkt. Om hogerop te komen, probeert hij bij zijn superieuren in het gevlei te komen: hij leent hun zijn appartement zodat zij daar hun buitenechtelijke avonturen kunnen beleven. Terwijl zij zich vermaken, zwerft Baxter eenzaam over straat. Baxter moet kiezen tussen zijn ambities en gevoelens als de vrouw op wie hij heimelijk verliefd is, het liftmeisje Fran Kubelik (Shirley MacLaine), de minnares van zijn hoogste baas blijkt te zijn.

seksuele frustraties

Wilder, die zelf altijd heeft volgehouden dat hij niets anders dan entertainment maakte, verwerkte in zijn films vaak thema”s als neuroses en seksuele frustraties, veroorzaakt door het jachtige leven in een verontmenselijkte samenleving. Wilder koppelde dit evenwel aan melodrama, satire en humor. Zo is The Apartment niet alleen een film over moreel twijfelachtig gedrag, het is ook een romantische komedie over twee eenzame zielen die elkaar vinden. Het is juist deze combinatie die zijn films geliefd maakte bij het grote publiek, en bij de critici, getuige de vele prijzen die hem tijdens zijn carrière ten deel vielen, waaronder zes Oscars.

nieuwe 4K-restauratie

Eye vertoont een nieuwe, digitale 4K-restauratie, gemaakt van het originele cameranegatief, die in mei voor het eerst te zien was tijdens Cannes Classics.