Ex-Isto

Ex-Isto is losjes gebaseerd op een hypothese uit de roman Catatau (1975) van de Braziliaanse auteur Paulo Leminski, de dichter met een iconische status in Brazilië: Wat zou er gebeuren als de filosoof René Descartes in de 17e eeuw naar Brazilië was gereisd? We volgen de wijsgeer op zijn exotische ontdekkingsreis die wordt voortgedreven door geestverruimende kruiden. Een van de grondleggers van de moderne Europese filosofie doet in de Amazone onderzoek naar geometrie en optica, zowel met de vergrootglas als de telescoop. Maar hij kan de werkelijkheid niet in detail én in zijn totaliteit bevatten.

Hier in deze vreemde, onbekende wereld wordt Descartes - steeds meer onder invloed - geconfronteerd met zijn eigen twijfels. Langzaamaan lossen zijn rationele gedachtes (“Ik denk, dus ik besta”) op in de hitte en wordt hij een en al lichaam en zintuiglijkheid - dansen, ruiken, proeven. “Denken is niet genoeg om ergens te komen”, zegt Descartes tegen het einde van Ex-Isto, “je moet lopen.”

Regisseur Cao Guimarães is zelf een warm pleitbezorger voor de zintuiglijkheid en zei: “Een goede architect bouwt geen idee voor mensen om in te leven, maar bouwt een thuis voor mensen. Ook een goede filmmaker construeert geen idee voor de kijker, maar een sensuele ervaring voor het lichaam, de geest en de ziel.”