Eye on Sound: Earth (Zemlya)

In het derde deel uit Dovzjenko's zogenaamde Oekraïne-trilogie worden de zegeningen van het collectivisme bezongen. Kijk maar eens hoe enthousiast de boeren in de film de komst van een tractor verwelkomen. Wanneer de motor oververhit blijkt, urineren de mannen er gezamenlijk op en is het euvel verholpen.

Tegenwerking ondervinden de arme boeren van de kant van de koelakken, welgestelde landeigenaren volgens de communisten. De koelakken zagen hun bezit opgeofferd aan de communistische ideologie en verzetten zich. Hun klasse diende echter hardhandig weggevaagd, want de geschiedenis snelde voort richting verlichte boeren- en arbeidersstaat...

Stalin Prijs

In de film worden de koelakken door de triomferende boeren verder genegeerd. In werkelijkheid liet Stalin hen in het jaar dat Earth werd uitgebracht massaal deporteren. Dovzjenko's relatief zachtaardige aanpak van de bezittende klasse strookte dus niet met het officiële beleid, wat problemen opleverde. De controverse breidde zich uit tot een paar scènes die evenmin in overeenstemming met de partijlijn waren en er, onder protest van Dovzjenko, uit werden geknipt.

Dat Dovzjenko in latere jaren nog twee keer de Stalin Prijs kreeg uitgereikt, lijkt verrassend, maar zegt ook iets over de propagandistische bruikbaarheid van zijn films voor het Sovjetregime. Dovzjenko's lofzang op de Russische aarde was stilistisch zo overtuigend en meeslepend dat de autoriteiten de regisseur z'n ideologisch laakbare mildheid vergaven.

voorbeeld voor Tarkovski

Earth – in goed Russisch: Zemlya – en andere films van Aleksandr Dovzjenko waren een bron van inspiratie voor Andrej Tarkovski. Voor het begin van de opnamen van een nieuwe film bekeek hij altijd Dovjzenko”s klassieker. Volgens Tarkovski was Dovzjenko “de eerste regisseur die zich bewust was van het belang van sfeer in een film'.

nieuwe score

Thijs Havens en Martin de Ruiter, muziekprogrammeurs voor Eye, componeerden voor Earth een nieuwe score, waarbij veelal van synthesizers gebruik wordt gemaakt.