Little Dieter Needs to Fly

Dieter Dengler groeide op in het Zwarte Woud waar hij tijdens de Tweede Wereldoorlog een vijandelijk vliegtuig laag over het ouderlijk huis zag scheren. Vanaf dat moment stond voor de jongen één ding vast; hij zou piloot worden. Die droom bracht hem naar de Verenigde Staten, waar hij als straaljagerpiloot aan de Vietnamoorlog deelnam. Nadat zijn toestel was neergehaald, belandde hij in een nachtmerrie van maandenlange gevangenschap, marteling en uitputting.

Herzogs documentaire over Dengler begint traditioneel, met de hoofdpersoon die de regisseur zijn huis toont, waarvan de voordeur altijd openstaat, een tic die hij zou hebben overgehouden aan zijn gevangenschap. Protagonist Dieter Dengler wordt door Herzog zelf als een van zijn favoriete figuren in zijn oeuvre genoemd en je begrijp meteen waarom.

Vervreemdend en typisch Herzogiaans zijn de scénes waar Herzog Dengler meeneemt naar de jungle van Laos waar de laatste ogenschijnlijk onbewogen zijn gruwelijke ervaringen naspeelt, te midden van Laotiaanse figuranten. De grens tussen feit en fictie vervaagt daarbij compleet. Het levert een huiveringwekkend relaas op, juist door het contrast met Denglers nuchtere verteltrant.

Extatische waarheid

Samen met zijn Glocken aus der Tiefe (1993) en Family Romance, LLC (2019) belichaamt deze film misschien wel het beste Herzogs idee van die 'ecstatic truth' of 'extatische waarheid': juist wanneer de grenzen tussen feit en fictie vervagen komt er iets vrij dat 'meer waar' kan zijn dan de droge feiten.