Pastorale 1943

Wat te doen als een stel onderduikers verraden dreigt te worden? De verzetsmensen hebben hun verdenkingen en wijzen naar plaatselijke drogist, een NSB”er. Een eerste poging tot liquidatie mislukt, een tweede slaagt ternauwernood.

onderduikers

Verstappen volgt tamelijk nauwgezet de handeling van Simon Vestdijks gelijknamige roman, die hij direct na de bevrijding schreef. Vestdijk had niet zelf in het verzet gezeten, maar verborg thuis wel twee onderduikers; ook had hij in een gijzelaarskamp gezeten – de bezetting was niet aan hem voorbijgegaan.

Vestdijks beeld van het verzet als een groep van goedbedoelende, maar ook onhandige en angstige burgers die het effect van hun daden niet overzien, strookte niet met de algemene naoorlogse opvatting. Vlak na de oorlog vonden de meeste Nederlanders dat (on-Nederlandse) heldhaftigheid de grondtoon was geweest.

topcast

Pastorale 1943 werd bij uitbreng lovend ontvangen en was een echte publiekstrekker. Tot de cast behoorde de top van de Nederlandse acteurswereld, onder wie Bernard Droog, Rutger Hauer en Coen Flink. Een 20-jarige Renée Soutendijk was gecast als boerendochter en Sylvia Kristel – Emmanuelle-ster – trad op in een bijrolletje. Voor niets, want, zo voegde ze Verstappen toe, “jullie kunnen mijn huidige honoraria toch niet betalen”.

Vertoning op 35mm (collectie Eye).