De herinneringen van Jonas Mekas
Jonas Mekas is de filmmaker van de herinnering. Is het daarom niet vreemd dat hij in zijn autobiografische werk de moord van 2400 Joden in 1941 in zijn geboortestreek geen plaats heeft gegeven? Peter Delpeut stelde zich die vraag in zijn recent verschenen boek Het vergeten kwaad. De herinneringen van Jonas Mekas.
Al jarenlang heeft Peter Delpeut op grijpafstand naast zijn bureau Jonas Mekas’ Movie Journal staan. Sinds zijn studententijd is hij een groot bewonderaar van Mekas. Totdat hij in juni 2018 werd opgeschrikt door een artikel in The New York Review of Books. Historicus Michael Casper beweerde dat Mekas bepaalde gebeurtenissen in het Litouwen van de Tweede Wereldoorlog bewust is vergeten of verkeerd heeft voorgesteld. In het autobiografische oeuvre van Jonas Mekas (1922-2019) was niet of nauwelijks plaats voor de moord op 2400 Joden op één dag in zijn geboortestreek. Casper heeft geen enkele indicatie gevonden dat Mekas aan de moordpartij zou hebben deelgenomen.
Het bijzondere van zijn artikel is dat hij Mekas niet zozeer ter verantwoording roept vanwege zijn daden, maar vanwege zijn geheugen: Mekas is zaken 'vergeten' die hij niet mag vergeten. Het verwijt van het vergeten hangt nauw samen met Mekas’ filmische oeuvre. Hij is de filmmaker die niets lijkt te willen vergeten. Lang voordat we daar onze telefoons voor gingen gebruiken, legde bij met zijn Bolex-filmcamera obsessief het leven van hemzelf, zijn familie en vrienden vast.
Paradoxen
Peter Delpeut probeert aan de hand van filmfragmenten een inzicht te geven in de paradoxen van dit filmoeuvre. Hij geeft ook een presentatie van drie hoofdstukken uit zijn essay die een digitale bewerking hebben gekregen. Geïnspireerd door de experimenten van Mekas zocht hij in samenwerking met Aryan Kaganof en de vormgevers van het digitale magazine herri (herri.org.za) naar een ervaring die pendelt tussen lezen en kijken. Kan het nieuwe lezen een filmervaring benaderen?
Deze avond is mede tot stand gekomen door steun van het Nederlands Letterenfonds en uitgeverij Atlas Contact. Het vergeten kwaad. De herinneringen van Jonas Mekas van Peter Delpeut is te koop in de Eye Shop.
Dit is onderdeel van
Details
Productiejaar
2021
Lengte
90 min.
Productieland(en)
NL
Onderdeel van
Eye on Art
Eye on Art is een programmareeks op het raakvlak van film en andere kunsten. Eye on Art sluit aan bij de actualiteit, met voorstellingen rond hedendaagse kunstenaars en programma’s bij belangrijke tentoonstellingen, manifestaties en Eye-activiteiten.
Je moet cookies accepteren om dit te kunnen kijken.
Why in Eye
Jonas Mekas is ook de oprichter van het New Yorkse Anthology Archives, het belangrijkste filmarchief voor experimentele en avant-garde films ter wereld. Sinds de eerste jaren onderhield Eye als Nederlands Filmmuseum nauwe contacten met het archief.
Boek te koop in Eye Shop
Deze avond is mede tot stand gekomen door steun van het Nederlands Letterenfonds en uitgeverij Atlas Contact. Het vergeten kwaad. De herinneringen van Jonas Mekas van Peter Delpeut is te koop in de Eye Shop voor €22,99.
Achteraf nog iets drinken of eten? Reserveer online voor Eye Bar Restaurant.
Steun Eye. Word lid van de Eye Society.