The Killing

Een held is iemand die straffeloos onvoorzichtig is geweest, luidt de vaak aangehaalde definitie van schrijver W.F. Hermans. En een gangster in een film noir? Dat is iemand die berekenend het gevaar opzoekt in de wetenschap dat straf hem ten deel kan vallen, zou Stanley Kubrick zeggen.

In The Killing is het de net uit de gevangenis ontslagen gangster Johnny Clay (Sterling Hayden, ook te zien in The Asphalt Jungle) die koeltjes zijn nieuwste zet voorbereidt, als in een schaakspel.

Johnny plant niets minder dan de perfecte overval. Op dag X zal zich op renbaan Y een som van 2 miljoen dollar aan ingelegde gelden bevinden. De kunst is om tijdens de zevende race dat geld ongezien te pakken te krijgen.

Sarcastische oneliners

Van dit gegeven maakte Kubrick een virtuoze vertelling; ze bevat de vertrouwde noir-elementen – rokerige kamertjes, gangstertypetjes, femmes fatales, sarcastische oneliners (“After all, if people didn’t have headaches, what would happen to the aspirin industry anyway?”), sterke licht-donkercontrasten – en is stilistisch vernieuwend.

The Killing hanteert het niet-lineaire vertelperspectief; Kubrick toont de loop der gebeurtenissen, tot aan de ontknoping, a-chronologisch, steeds vanuit de wisselende gezichtspunten van de vijf overvallers, begeleid door een stemmige voice-over, alsof het een documentaire betreft.

Losse schroeven

Clays overval kan niet mislukken. Maar ook een intelligente gangster is niet meer dan een speelbal van het lot, lijkt Kubrick te zeggen – en die conclusie past het genre van de film noir als de spreekwoordelijke handschoen.