Knippen en plakken: iedereen doet het. Of je nou een analoog fotoboek in elkaar flanst of een foodcollage maakt op Instagram, eigenlijk zijn we in filmische termen constant bezig met monteren. EXPOSED sprak de talentvolle editor Nina Graafland (1989). “Monteren is wel een beetje voor nerdjes.”
Door Tessa Stevens02 augustus 2016
“Tijdens mijn bachelor Media en Cultuur bachelor liep ik stage bij ‘Taarten van Abel‘ en elke keer als ik langs het kamertje van de editor liep, dacht ik: hier wil ik ook zijn. Ik leerde een beetje monteren en kwam erachter dat dat het enige was wat ik wilde. Nadat ik mij voor de tweede keer aanmeldde bij de Filmacademie, werd ik aangenomen!”
“Nee, het is een beetje voor nerdjes hè, haha! Wat ik er zo leuk aan vind is dat je te maken hebt met heel veel verschillende facetten van een film, zoals thematiek, ritme, sfeer en personages. Het is een uitdaging om dat allemaal zo goed mogelijk op elkaar afgestemd te krijgen en zo het verhaal te vertellen. Ook het intensieve contact met de regisseur vind ik tof, dat je samen hard aan het vechten bent voor een mooie film.”
De trailer van Het nachtelijk halfrond, die Nina monteerde. Tekst gaat verder onder video.
“In de eerste plaats is monteren heel dienstbaar, de regisseur heeft een film in zijn/haar hoofd en wil dat met jouw hulp vertellen. Toch ontwikkel je binnen het proces vaak je eigen beweegredenen om juist deze film te willen maken. Samen met de regisseur los je puzzeltjes op en brainstorm je over wat wel of niet werkt. Dan kom je tot oplossingen waar je allebei alleen nooit op zou komen en dat geeft veel voldoening.”
“Dat het alleen maar heel technisch en uitvoerend werk is. Sommige mensen denken dat je de film volgens het scenario achter elkaar zet en klaar is kees, terwijl we worden opgeleid om echt een mening te hebben en inhoudelijk bij te dragen. Veel mensen denken ook dat editors alleen maar op de continuïteit letten, of een personage in een scène bijvoorbeeld wel de hele tijd zijn petje draagt. Daar letten we ook op, maar eerst kijken we of het verhaal, acteerwerk en de thematiek kloppen.”
“Ik was diep ontroerd door Xavier Dolan’s ‘Mommy’, die staat zeker op de lijst. Daarbij is ‘Memento’ natuurlijk een lekkere montagefilm en ‘Black Swan’ vond ik ook heel goed. De spanning en psychologische pijn komt door de editing zo treffend naar voren, de “montagetrucjes” met herhaling en blikken staan volledig in dienst van het verhaal.”
“Ik denk dat de principes hetzelfde zijn, maar de hoeveelheid tijd die je aan verschillende onderdelen besteedt anders is. Bij documentaires ben je de meeste tijd bezig met de structuur, wanneer vertel je wat? Welke scènes gebruik je en welke niet? Bij fictie volg je het scenario, je wijkt pas af als dat niet werkt of sterker kan. Omdat de structuur in principe al bedacht is, ben je bij fictie in verhouding veel meer met de details bezig; hoe kijkt iemand? Hoe lang wacht iemand tot hij/zij wat zegt? Dat verschil in werkwijze tussen documentaire en fictie vind ik heel leuk en afwisselend.”
“Xavier Dolan, hij is een wonderkind dat zijn eigen films regisseert en monteert. Maar ook met Sascha Polak, ik vind haar films heel interessant. En de makers van ‘Ne Me Quitte Pas’ en Alex van Warmerdam als bonus. Dat wordt een volle editing room!”
De trailer van EIGEN, die Nina monteerde. Tekst gaat verder onder video.
“Momenteel ben ik bezig met de eindmontage van kinderserie ‘De Ludwigs’ op Nickelodeon. Daar is ook een Amerikaanse versie van waar ik aan mee werk dus dat is erg leuk! In september assisteer ik editor Peter Alderliesten bij ‘Het Verlangen’, de nieuwe film van Joram Lürsen. Tussendoor doe ik nog een paar commercials. Na mijn afstuderen heb ik één dag vakantie gehad en daarna ging ik werken, ik mag niet klagen.”
