Werner Herzog, meester van het onconventionele, staat bekend om zijn buitengewone gebruik van kleur om emoties en sferen te creëren. Hij heeft in zijn films een unieke visuele stijl ontwikkeld, waarbij het gebruik van kleur een belangrijke rol speelt. Hij omarmt zowel levendige, verzadigde kleuren als gedempte, soms zelfs monochrome tinten om verschillende emoties over te brengen.
Beige wordt vaak geassocieerd met neutraliteit en eenvoud – begrippen die haaks staan op het onorthodoxe oeuvre van Herzog. Maar juist omdat het een kleur is die weinig emotie oproept, kan het dienen als achtergrond of canvas waar andere elementen op kunnen opvallen. In zijn films gebruikt Herzog beige vaak om de omgeving van de personages te benadrukken. Het kan worden gezien in de natuurlijke landschappen, woestijnen, of zelfs in de gebouwen en structuren die hij vastlegt.
De keuze voor beige roept een gevoel van desolaatheid en isolatie op. Het dient als een visuele weergave van de menselijke conditie in Herzogs films, waarin de personages vaak geconfronteerd worden met extreme omstandigheden en eenzaamheid. En beige kan een gevoel van tijdloosheid oproepen, waardoor de kijker wordt uitgenodigd om diepere vragen te stellen over het bestaan en de betekenis van het leven.
Beige past ook bij het concept ecstatic truth, een term die Herzog gebruikt om zijn benadering van (documentaire)films te beschrijven. Daarmee bedoelt hij dat hij zich richt op de emotionele en spirituele waarheid van een onderwerp, in plaats van strikt vast te houden aan objectieve feiten. Het gebruik van beige helpt daarbij om een zekere afstand te creëren tussen de kijker en de werkelijkheid, waardoor er ruimte ontstaat voor interpretatie. Het nodigt de kijker uit tot diepere reflectie over (waarheid in) de film.
Werner Herzog: koning van de ‘sad beige aesthetic’
Zeg je ‘Werner Herzog’, dan zeg je ‘sad beige’. Ten minste, als je de trends op TikTok en Instagram een beetje volgt. Daar vergaart Hayley DeRoche onder de noemer That Sad Beige Lady vele views en likes met haar parodieën op de ‘sad beige aesthetic’, een trend onder (vooral) grootstedelijke jonge ouders die wars zijn van felle kleuren en hun kinderen voorzien van speelgoed en kleding in aardse tinten die matchen met hun interieur. Ze steekt daar de draak mee door reclames voor dure kindermerken met een melancholische esthetiek te voorzien van cynisch, droogkomisch commentaar in het Duitse accent van Herzog.
Door Eye redactie11 juli 2023
In zijn meesterwerk Fitzcarraldo (1982) zien we Herzogs voorliefde voor rijke, aardse tinten. In deze film gebruikt hij een overwegend blauw en beige kleurenschema om de onherbergzame en uitdagende omgeving van het Amazonegebied te benadrukken. Dit minimalistische gebruik van kleur geeft de film een gevoel van isolatie en eenzaamheid, waarbij de personages worden geconfronteerd met een wereld die zowel mooi als ongenaakbaar is.
Een ander voorbeeld van Herzog's voorliefde voor beige is te vinden in zijn documentaire Grizzly Man. Deze film vertelt het verhaal van Timothy Treadwell, een man die jarenlang bij grizzlyberen in Alaska woonde. Herzog gebruikt hier opvallend veel gedempte kleuren, met name verschillende tinten bruin en beige. Herzog experimenteerde met deze tinten om de gelaagdheid en de donkere kant van menselijke emoties te benadrukken. Het kleurenpalet in Grizzly Man symboliseert niet alleen de wildernis waarin Treadwell zich bevindt, maar ook zijn obsessieve en tragische relatie met de beren.
Werner Herzog – The Ecstatic Truth
Eye Filmmuseum presenteert een tentoonstelling en omvangrijk filmprogramma rondom het werk van de gevierde filmmaker Werner Herzog. Met zijn onorthodoxe oeuvre – dat ruim zeventig speelfilms, documentaires en shorts omvat – weet Herzog het publiek al ruim een halve eeuw lang te fascineren met onvergetelijke verhalen, beelden en personages. Zijn films bieden inzicht in de relatie tussen mensen en de chaotische wereld om hen heen, en in de oneindige onverschilligheid van de natuur ten opzichte van het menselijk bestaan.