Tentoonstelling, films, talks & events
Jean Desmets Droomfabriek
De avontuurlijke jaren van de film (1907- 1916)
13 december 2014 — 12 april 2015
© Studio Hans Wilschut
Deze unieke collectie, die in 2011 werd bijgeschreven in UNESCO’s Memory of the World Register, geeft een dwarsdoorsnede van de filmindustrie in de jaren tien van de vorige eeuw, een spannende tijd waarin de film als amusementsindustrie tot ontwikkeling kwam en waarin volop geëxperimenteerd werd met de mogelijkheden van het nieuwe medium. De tentoonstelling, het begeleidende filmprogramma en de rijk geïllustreerde publicatie lieten deze buitengewoon avontuurlijke jaren herleven.
Van 13 december 2014 tot en met 12 april 2015 wijdde Eye een tentoonstelling aan een van de interessantste periodes uit de filmgeschiedenis aan de hand van de collectie van Jean Desmet (1875-1956).
© Studio Hans Wilschut
© Studio Hans Wilschut
Jean Desmet was in de jaren 1907-1916 een van de grote Nederlandse namen op het gebied van filmvertoning en -distributie. Naast zijn bedrijfsarchief – dat uniek inzicht geeft in de commerciële kant van de filmcultuur – heeft hij een uitzonderlijke verzameling films, affiches en publiciteitsmateriaal nagelaten. In 1957 werd ze aan het Nederlands Filmmuseum geschonken, de voorloper van Eye.
© Studio Hans Wilschut
In de jaren waarin Desmet actief was, waren de film en de filmindustrie nog volop in ontwikkeling. Op allerlei terreinen experimenteerden pioniers met het wonderlijke nieuwe medium dat beelden tot leven bracht. De cinema van de jaren tien bleek een ware creatieve broedplaats.
© Studio Hans Wilschut
Jean Desmet
Het tweede decennium van de 20ste eeuw was een tijd van nieuwe technologieën, artistieke vindingrijkheid en creatief ondernemerschap – vergelijkbaar met de huidige tijd waarin de ontwikkelingen rond digitale beeldcultuur elkaar razendsnel opvolgen.
© Studio Hans Wilschut
© Studio Hans Wilschut
Over de tentoonstelling
In de tentoonstelling was op grote schermen een flink aantal films uit de Desmetcollectie te zien die het moderne en avontuurlijke van de internationale vroege cinema demonstreren. Uit de films spreekt verwondering en plezier. Verwondering over de (technische) mogelijkheden van de cinema, zoals de verschillende manieren om een verhaal te vertellen en de mogelijkheden die het oog van de camera biedt zoals de trucages, het gebruik van kleur, enscenering en kadrering.
De films getuigen ook van het plezier dat het nieuwe medium bracht: plezier om het verleiden van de toeschouwer en de kracht van de verbeelding. Aan de orde komt hoe de filmcultuur zich ontwikkelde van kermisattractie en reisbioscoop naar voorstellingen in een vaste bioscoop. Daarnaast waren er affiches en een selectie van documenten en publiciteitsmateriaal te zien.
Films, talks & meer
Parallel aan de tentoonstelling was in de filmzalen een programma bestaande uit verschillende films uit de Desmetcollectie te zien waarbij een gastspreker zich liet verrassen door de films uit de spannende jaren tien, toen de moderniteit zich in alle hevigheid aankondigde. De filmselectie en de toelichtingen verduidelijkten de parallellen van de vroege cinema met onze tijd. Thema’s die aan bod kwamen zijn bijvoorbeeld: ‘leven als in een roes’, ‘waanzin en wetenschap’ en ‘levende fotografie’. Alle voorstellingen werden begeleid door live muziek.
Er werden Cinema Concerten gegeven waarin een film uit de jaren tien van de vorige eeuw vergezeld ging van een filmhistorische introductie en live muzikale begeleiding. Ook waren er lezingen, rondleidingen, familierondleidingen en workshops voor kinderen.
Publicatie
De tentoonstelling ging vergezeld van een rijk geïllustreerde publicatie in een Nederlandse en Engelse editie: Jean Desmets droomfabriek – De avontuurlijke jaren van de film (1907- 1916) / Jean Desmet’s Dream Factory – The Adventurous Years of Film (1907- 1916). Uitgever: Eye i.s.m. nai010 uitgevers.
Steun Eye. Word lid van de Eye Society.