Locus

Bekijk de tentoonstellingstrailer:

Director of exhibitions Jaap Guldemond introduceert de tentoonstelling:

Apichatpong Weerasethakul

Apichatpong Weerasethakul, in 2016 hoofdlaureaat van de Prins Claus Prijs, nam deel aan grote filmfestivals in onder meer Venetië, Rotterdam, Toronto en Cannes, waar hij in 2010 een Gouden Palm won voor Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives. Als beeldend kunstenaar was hij actief op Documenta 13 in Kassel (2012), op verschillende biënnales en had hij grote presentaties in bijvoorbeeld het Haus der Kunst in München, The New Museum in New York en de Tate Modern in Londen.

De films, foto’s, experimentele video’s en filminstallaties van Weerasethakul spelen zich meestal af in het noordoosten van Thailand, de streek waar hij is opgegroeid. Weerasethakul is geïnteresseerd in de geschiedenis, de herinnering en de zintuiglijke ervaring van dit gebied. In Weerasethakuls wereld bestaat er geen scheiding tussen het heden en het verleden, tussen de zichtbare realiteit en de gedroomde werkelijkheid. In veel van zijn werk komen ‘geesten’ voor: voorouders, bosnimfen, figuren uit oude legenden of uit mythische verhalen. De bijna achteloze manier waarop ze deel uitmaken van de gefilmde realiteit, toont dat ze voor Weerasethakul geen vreemden zijn, maar gewoon onderdeel zijn van het leven.

In de tentoonstelling werd onder andere zijn grote filminstallatie Primitive getoond. Primitive bestaat uit een achttal korte en iets langere ‘mini-films’ of ‘schetsen’, die het leven tonen van een aantal tieners in Nabua, een klein dorp in het noordoosten van Thailand. Dit dorp was in de jaren zestig en zeventig het strijdtoneel van Thaise militairen en de plaatselijke bevolking die ervan verdacht werd communist te zijn of communistische sympathieën te hebben. Weerasethakul filmt in dit dorp ‘vol verdrongen herinneringen’ tieners die samenkomen om te praten, te voetballen en weg te dromen. Zoals al zijn werk getuigt ook dit werk van de aandachtige blik, de lang aangehouden shots, het bijzondere oog voor zowel natuurlijke- als kunstmatige lichtbronnen, en Weerasethakuls kracht om op een subtiele manier de bezoekers uit te nodigen na te denken over hun eigen leven, over de diepere lagen die achter ieders dagelijkse bestaan liggen.

Cao Guimarães

Cao Guimarães’ werk werd niet alleen getoond op belangrijke filmfestivals in de hele wereld zoals Locarno, Cannes, Rotterdam, Sundance en Venetië, maar ook tentoongesteld en aangekocht door belangrijke musea als de Tate Modern in Londen, het Guggenheim Museum in New York, Inhotim Institute in Belo Horizonte, de Jumex collectie in Mexico-Stad en Fondation Cartier in Parijs.

Net als Weerasethakul heeft Guimarães een bijzonder oog voor de kleine gebeurtenissen, voorwerpen, kleuren en geluiden waar men normaal gesproken aan voorbij gaat. Het is Guimarães’ kracht om in het gewone een terloopse poëzie te ontdekken. Minuscule insecten, zeepbellen, regendruppels, op de grond gevallen bloemblaadjes, voetafdrukken en pluisjes zwevend in de lucht bevolken zijn films. Cao Guimarães heeft een voorkeur voor juist die plekken waar mensen wonen die vaak over het hoofd gezien worden, mensen die zich onttrekken aan het voorspelbare, gestructureerde leven zoals dat in een moderne – op kapitalistische leest geschoeide – maatschappij geleefd behoort te worden. Mensen in de marge van de samenleving, daklozen, kluizenaars, maar ook kinderen die voor hem de vrijheid vertegenwoordigen om op hun eigen manier te leven, verstoken van gedragsregels en vol onzekerheid over hoe verder te gaan. Op deze manier spiegelt Guimarães ons alternatieve wijzen van leven voor, biedt hij ons de ruimte om los te raken van ons eigen gestructureerde leven.

Andere belangrijke elementen in zijn werk zijn het landschap en andere natuurlijke fenomenen zoals het zonlicht, het weer, de reflectie van licht op het water waarbij opvalt dat de relatie tussen de mens en zijn natuurlijke omgeving geen hiërarchie kent maar een natuurlijke samenhang heeft.

Het werk van Cao Guimarães speelt zich af op het raakvlak tussen cinema en beeldende kunst. Als autodidact heeft hij weinig op met geldende regels en voorspelbare manieren om een film te maken. Hoewel documentair van oorsprong lijken zijn beelden te zweven tussen de gekende werkelijkheid en een wereld waarin de verschillende zintuigen hun eigen gang gaan en – net als in het werk van Weerasethakul – loskomen van de rationele beschouwing. Daarmee roepen ook Guimarães’ beelden een wereld op waarin droom, zintuiglijke ervaring en werkelijkheid samenkomen.

Maak een virtuele tour door de tentoonstelling: