5 oktober — 1 december 2013
Samen met citaten uit brieven laten de films het dagelijks leven van de Europeanen in de voormalige kolonie in volle glorie zien: de etiquette, de bijna vergeten tradities, het familieleven, de geuren en kleuren. Sluimerend vuur voegt zo een nieuwe laag toe aan de geschiedschrijving over Nederlands-Indië.
De expositieruimte van Eye was van 5 oktober tot en met 1 december 2013 geheel gewijd aan het nieuwste werk van filmmaker/kunstenaar Péter Forgács. Op basis van de rijke collectie home movies van Eye verhaalt Forgács (Boedapest, 1950) over het dagelijks leven in Nederlands-Indië tijdens de bloeitijd van de kolonie.
“Ik stel mijn films samen als muziekstukken. Ik componeer met het gevonden materiaal. Het zijn persoonlijke interpretaties van de geschiedenis, geen objectiviteit nastrevende documentaires.”
Péter Forgács
Wie vertrekt van zijn geboortegrond wordt gescheiden van zijn verleden. Voor voormalige bewoners van de koloniën speelt nog iets anders mee: hun plek bestaat niet meer. Herinneringen worden wel levend gehouden, maar aan de echtheid van die herinneringen kan worden getwijfeld. Ook Nederlands-Indië is een fictief land geworden. De professionele bedrijfs- en overheidsfilms die er werden gemaakt zijn veelal gekleurd. In Nederlands-Indië gemaakte amateurfilms, waarvan Eye een uitgebreide collectie bezit, laten niet alleen familie hoogtepunten zien maar ook de alledaagse bezigheden, de omgeving, het huis, het landschap. Het zijn ‘ooggetuigenverslagen’ van het dagelijks leven, gemaakt om naar het vaderland te sturen.
Sluimerend vuur gaf een impressie van het leven van de Europese elite en de Indo-Europeanen in de koloniale maatschappij, het begin van de vorige eeuw tot en met de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. Found footage-filmmaker Péter Forgács putte uit Eye’s rijke home movie-collectie uit Nederlands-Indië, bewerkte de amateurbeelden en voorzag ze van citaten uit brieven uit de collectie van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) in Leiden.
Bezoekers liepen door zeven sferen, opgebouwd uit zestien grote schermen met projecties. Samen gaven ze een bijzonder, rijk beeld van het leven van alledag. Controversiële onderwerpen gaat Forgács niet uit de weg. We zien gelukkige momenten: verjaardagen, feesten, familie-uitjes, een bezoek aan een inlands dorp, winkels, scholen; de omgang van de Nederlanders met bedienden komt ook in beeld, door citaten uit brieven in de juiste context geplaatst. Zo wordt de ingewikkelde sociale structuur in de kolonie helder.
“Forgács private en brutale blik op de nadagen van Nederlands-Indië is een huzarenstuk.”
De Volkskrant
De Hongaarse filmmaker Péter Forgács (Boedapest, 1950) is een van de meest vooraanstaande found footage-filmmakers. Hij werd vooral bekend door de manier waarop hij nieuw werk compileert uit amateurfilms. Forgács creëerde een eigen genre dat historische gebeurtenissen in nieuw perspectief plaatst.
Zijn eigenzinnige bewerkingen van authentieke familie- en amateurfilms, zoals onder meer in de serie Private Hungary (1988-2008), werden door een criticus eens omschreven als een mengeling van ‘antropologie, theater, documentaire en dagboek’. In 2007 ontving Forgács de Erasmusprijs voor zijn bijdrage aan ‘de cultuur en het historisch bewustzijn in Europa’. Inmiddels heeft hij bijna veertig films op zijn naam staan, waaronder De maalstroom (1997), Angelos’ Film (1999), Miss Universe 1929 (1997), El perro negro (2005) en drie grote installaties.
De installatie The Danube Exodus - The Rippling Currents of the River was onder andere te zien in het Joods museum in Berlijn, het Getty Museum te Los Angeles, CCCB in Barcelona, Bozar in Brussel en Kiasma in Helsinki. Recent maakte hij voor het Joods Historisch Museum in Warschau de installatie Letters to Afar, Polish Jewish Life of 1920-1939 gebaseerd op amateurfilms uit het interbellum. Eye beheert 22 van zijn films en heeft daarmee de grootste Forgács-collectie ter wereld. Zijn werk is verder opgenomen in de collecties van gerenommeerde musea als het MoMA in New York, het Getty Museum in Los Angeles en het Zentrum für Kunst und Medientechnologie in Karlsruhe.
De tentoonstelling ging vergezeld van een programma met films, discussies en andere activiteiten.
Sluimerend Vuur is een Lumen Film-productie in coproductie met Eye en wordt mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds, VSB fonds, SNS REAAL Fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds.
Steun Eye. Word lid van de Eye Society.
