Cosmism–Images from a Future Gathering
Eye on Art: Cosmism – Images from a Future Gathering
Gastcurator Robbie Schweiger presenteert films van kunstenaars die voortborduren op het kosmistische gedachtegoed en zich een toekomst voorstellen in tijden van oorlog, klimaat- en energiecrisis. Schweiger is mede-samensteller van Cosmism – Images from a Future Gathering in het Stedelijk.
Kosmisme is een religieus-filosofische stroming die ontstond rond 1900 in keizerlijk Rusland. Volgens filosoof Nikolai Fedorov, de grondlegger van kosmisme, zou de mens door middel van voortschrijdende technologische ontwikkelingen onsterfelijk worden. Daarnaast zou iedereen die ooit had geleefd, kunnen herrijzen uit de dood. Omdat dit tot overbevolking zou leiden, was de verovering van de kosmos cruciaal. Buitenaardse planeten zouden het toekomstige thuis moeten worden van de tot leven gewekte generaties.
Deze gedachten beïnvloedden denkers en wetenschappers, vooral na de Russische Revolutie van 1917, toen het overwinnen van de dood, als het ultieme universele doel van de mensheid, in een lijn werd geplaatst met het communisme. Artsen en biologen experimenteerden met de praktische invulling van onsterfelijkheid en wiskundigen en geologen ontwikkelden ideeën die de basis zouden vormen voor het latere Sovjet-ruimtevaartprogramma.
Ook kunstenaars raakten in de ban van het kosmisme en probeerden in hun werk een voorstelling te maken van deze toekomstbeelden. Gastcurator is Robbie Schweiger, die samen met Frank van Lamoen de tentoonstelling Cosmism – Images from a Future Gathering in het Stedelijk Museum Amsterdam samenstelde (te zien t/m 3 maart).
Programma
It cannot be that nothing can be returned (Dana Kavelina, 2023, 51')
In een speculatieve toekomst krijgen de doden van de oorlog in Oekraïne de keuze om opnieuw tot leven te worden gewekt om trauma's uit het verleden te verwerken. Pijnlijke herinneringen kunnen worden verwijderd en gearchiveerd tot een levend monument en opnieuw worden bekeken vanuit een emotionele afstand. Volledige onderdompeling in het geheugen van de daders zorgt ervoor dat ze nooit zullen vergeten.
Autotrofia (Anton Vidokle, 2020, 32')
Autotrofia, opgenomen in het dorp Oliveto Lucano in het zuiden van Italië, is tegelijkertijd fictie en een documentatie van een oud vruchtbaarheidsritueel dat nog steeds wordt beoefend in deze regio. De gescripte film verkent de ecologische dimensie van het kosmisme: een verlangen om zo te transformeren en te evolueren dat mensen geen andere levende organismen meer hoeven te consumeren om levensenergie te produceren, maar in plaats daarvan van groene planten leren hoe je je rechtstreeks door de zon kunt laten voeden. (Anton Vidokle)
Fragment van een performance van Fedir Tetianych
Fedir Tetianych ontwikkelde zijn kunstenaarspraktijk in het Kyiv van de jaren zestig en zeventig. Midden jaren zeventig ontstond zijn kunstproject Fripulya, dat ook zijn artiestennaam werd. De kunstenaar beschreef het als volgt: ‘Fripulya is een code die de mensheid uitstraalt als radiogolven of lichtstralen, die alle gegevens over zichzelf bevat. Fripulya kan worden gebruikt om de mensheid te herscheppen op elke plek in de ruimte.’ Tetianych bouwde biotechnosferen van gevonden materialen en activeerde ze met performances waarbij hij gekleed ging in kostuums van glinsterende stof en materialen die geluid maakten en de komst van Fripulya voorspelden.
Dit is onderdeel van
Details
Productiejaar
2024
Lengte
90 min.
Voertaal
Engels
Productieland(en)
NL
Onderdeel van
Eye on Art
Eye on Art is een programmareeks op het raakvlak van film en andere kunsten. Eye on Art sluit aan bij de actualiteit, met voorstellingen rond hedendaagse kunstenaars en programma’s bij belangrijke tentoonstellingen, manifestaties en Eye-activiteiten.
Voorrang op tickets? Steun Eye en zie meer.