Das blaue Licht

Ze waren mateloos populair bij het Duitse publiek: de ‘Bergfilme’ uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw van regisseur Arnold Fanck. Met Teutoonse onverzettelijkheid bedwongen zijn hoofdrolspelers machtige alpenreuzen, sneeuw, ijs en stormen trotserend. De films werden op locatie opgenomen en vroegen flink wat atletische vermogens van de spelers.

Leni Riefenstahl (1902-2003), toen nog een jonge danseres, was een van de fans van het romantische genre, dat inspeelde op de Duitse hang naar natuurmystiek. Ze zou in maar liefst vijf bergfilms van Fanck de vrouwelijke lead spelen, met Die weisse Hölle vom Piz Palü, Stürme über dem Mont Blanc en Der weiße Rausch als bekendste titels.

In 1932 regisseerde en produceerde ze zelf een bergfilm, haar speelfilmdebuut Das blaue Licht - Eine Berglegende aus den Dolomiten, waarin ze ook de hoofdrol voor haar rekening nam. Meer dan Arnold Fanck had Riefenstahl aandacht voor de psyschologische ondertoon van de vertelling, in dit geval over de lotgevallen van de mooie jonge vrouw Junta die als heks verstoten wordt door dorpsgenoten en hoog in de bergen, in haar grot met diamanten, jonge mannen aantrekt.

Technologische inventiviteit

Riefenstahl experimenteerde voor de opnamen van de in de Dolomieten gedraaide film met infrarood filmmateriaal om sprookjesachtige, irreeële effecten te bewerkstelligen.

Drie jaar later maakte ze furore met Triumph des Willens, haar propagandafilm over de in 1934 gehouden nazi-partijdag in Neurenberg, eveneens geprezen om de technologische inventiviteit.

Met volgende films, over de Olympische Spelen van Berlijn 1936 (Olympia 1. Teil - Fest der Völker en Olympia 2. Teil - Fest der Schönheit, 1938), vestigde Riefenstahl haar naam als briljant filmer én opportunistisch aanhanger van de nazi-ideologie, iets wat ze tot aan haar dood zou ontkennen.

Vooraf te zien: een ingekorte versie van Olympia 2. Teil - Fest der Schönheit. (35mm-kopie, Eye-collectie).

Hanna Kuijt weggepoetst uit de filmgeschiedenis

Een opmerkelijk feit: de Joodse Hanna Kuijt (1897-1943) heeft als editor aan Das blaue Licht gewerkt, ze oogstte daar aanvankelijk lof voor, maar is uit de credits verwijderd. Hanna Kuijt vluchtte rond 1933 naar Nederland. Ze was een ervaren geluidseditor, op dat moment in Nederland een gewilde expertise. Ze heeft kort na elkaar aan minimaal vier Nederlandse speelfilms gewerkt (vermoedelijk meer), en toen hield het op. Ze kwam niet meer aan het werk in de filmbranche en heeft haar laatste jaren in toenemende angst en wanhoop geleefd. Ze is in 1943 vermoord in een concentratiekamp. Lees meer