Ici et ailleurs

In 1970 startte Godard de opnamen van een film over de Palestijnen, die Jusqu'a la victoire zou gaan heten. Hij stopte ermee en hervatte het project zes jaar later, liet de Arabische geluidsband vertalen en stelde zich vragen bij de woorden en de beelden, want alle (anonieme) personages waren inmiddels overleden. Het resultaat is een overtuigende kritiek op de cinema; daarnaast is het een angstwekkend en hartverscheurend project.

Godard confronteert de beelden uit Jusqu'à la victoire met nieuw materiaal: 'ici', hier, zien we een Franse middenklasse-familie uit 1975 voor de televisie, 'ailleurs”, elders, zien we hoe de Palestijnse soldaten uit Jusqu'à la victoire voor hun martelaarsdood trainen.

Ici et ailleurs is een kritiek op de methodes van Godards eigen Dziga Vertov Group, die van 1968 tot 1972 politieke films maakte. Ook de oorspronkelijke film uit 1970 was met die insteek gemaakt. Godard toont hoe hij zijn eigen beelden manipuleerde. Zo blijkt een vrouw in werkelijkheid helemaal niet zwanger te zijn. Ici et ailleurs is voor Godard een manier om 'de andere werkelijkheid' te tonen, die er altijd is wanneer je je camera op een werkelijkheid richt.

live talk

Bij de vertoning van Godards film organiseert EYE een live talk over de omgang met beelden en hoe je als regisseur filmt binnen de context van rellen, opstanden en (burger)oorlog. Behalve curator Della Ratta spreken schrijver en kunstcurator Nat Muller, gespecialiseerd in mediakunst en hedendaagse kunst uit het Midden-Oosten, mediatheoreticus Geert Lovink (o.m. professor Mediatheorie aan de Zwitserse European Graduate School) en filmmakers uit het programma.

“Arme revolutionaire dwazen, schatrijk aan beelden van revoluties”, luidt het beroemde citaat van Jean-Luc Godard over zijn film Ici et ailleurs (1976). Een documentaire die bedoeld was als eerbetoon aan de eerste Palestijnse intifada uit de jaren zeventig maar uitliep op een wrange beschouwing over hoe je de controle kwijt kunt raken over beelden die ooit werden gemaakt om diezelfde intifada te vieren. Godards gedachten over de makers en behoeders van beelden in revolutionaire tijden is de drijvende kracht achter deze live talk.Van wie zijn de beelden van de revolutie eigenlijk, nu de sociale media onophoudelijk roepen om het produceren en reproduceren van content? Wat gebeurt er wanneer het collectieve “wij” dat beelden leverde om een revolutie te vieren, geconfronteerd wordt met het militaire en multimediale échec ervan? Wat blijft er over van het beeld in een tijd waarin dwangmatig beelden worden gedeeld?