Ze verenigden zich in de Filmliga, ontwikkelden een voorliefde voor de buitenlandse avant-gardefilm en richtten zich op de ‘pure’ film. Deze filmkunst had met name de formele eigenschappen van het medium film als onderwerp, zoals montage en ritme. Een goed voorbeeld van zo’n film is Is er overeenkomst tusschen klank, rhythme en kleurafwisseling? van Willem Bon.
Experimentele film
‘Het gaat om de film!’ Dat was eind jaren twintig de kreet van Nederlandse filmmakers en filmliefhebbers die protesteerden tegen het steeds grotere marktaandeel van de amusementsfilm. Zij waren bang dat met de komst van de geluidsfilm de filmkunst zou verworden tot een soort verfilmd toneel.
Still uit Is er overeenkomst tusschen klank rhythme en kleurafwisseling? (Willem Bon, 1932)
Is er overeenstemming tusschen klank, rhythme en kleurafwisseling? (Willem Bon, 1932)
Een rijke Nederlandse traditie begon met Joris Ivens en Mannus Franken en bloeide in de jaren zestig opnieuw op met Frans Zwartjes en de Electric Cinema. Vanaf dat moment kent de experimentele film in Nederland een vaste kern van filmmakers. Hun films zijn vaak niet in de reguliere bioscopen te zien, maar worden vertoond in filmhuizen, musea en op festivals.
Still uit In Need of Space (Bart Vegter, 1982)
Still uit De macht der twee (Edward Luyken, 1987)
Experimentele film heeft zich altijd laten inspireren door andere kunstvormen zoals muziek en dans; de laatste decennia is de ontwikkeling bovendien sterk gedreven door de mogelijkheden die het digitale tijdperk biedt.
Eye heeft zich vanaf het begin gericht op het vertonen van avant-gardefilms en experimentele film. Tegenwoordig zijn er wekelijks voorstellingen onder de titel Eye on Art. Experimentele film heeft dan ook een prominente plaats in de collectie; Eye heeft werk van alle belangrijke Nederlandse experimentele filmmakers. Een groot deel van deze films is gerestaureerd en gedigitaliseerd.
Still uit Ponskaart polonaise (Matthijs Blonk, 1976)
Online experimentele films kijken
Een aantal experimentele films uit onze collectie kun je meteen gratis online kijken.