De naam Béla Tarr doet misschien niet meteen een belletje rinkelen, maar wij van EXPOSED denken al weken nergens anders meer aan. Vrijdag 20 januari organiseren wij namelijk het openingsevenement van Eye’s nieuwe tentoonstelling Béla Tarr – Till the End of the World.
Om te zorgen dat jij straks bij de opening kunt strooien met intelligente opmerkingen presenteren wij je maar liefst 13 feiten over Béla Tarr.
Door Exposed redactie15 januari 2017
Béla Tarr wordt wereldwijd beschouwd als een van de de meest invloedrijke filmauteurs van de afgelopen dertig jaar. Hij is de meester van het betoverende lange shot, de meester van de prachtig in beeld gebrachte, zwaarmoedige films over de menselijke toestand. Juist in een tijd van hypersnelle beelden zorgen de trage en hypnotiserende beelden van Tarr voor de ultieme slow watching ervaring.
Tarr werd in 1955 in het Hongaarse Pécs geboren, toen nog onderdeel van de Sovjet-Unie.
Zijn doorbraak kwam in 1988 met de film Damnation, die gaat over een depressieve man die verliefd wordt op een barzangeres.
Die film vonden wij bij EXPOSED zò indrukwekkend, dat we hem verwerkten in de afbeelding voor ons evenement.
Tarr breidde zijn roem en aanzien uit met zijn ruim zeven uur (!) durende film Sátántangó (1994), een apocalyptische film die zich afspeelt in een Hongaars boerendorp (zie gifje) en de boekverfilming Werckmeister harmóniák (2000), een allegorie over het Oost-Europa van na de Tweede Wereldoorlog.
De films van Béla Tarr zijn op te vatten als commentaar op de kwetsbaarheid van de menselijke beschaving; onverwachte, bedreigende ontwikkelingen blijken het dierlijke in de mens naar boven te brengen en doen de onderlinge solidariteit in een besloten gemeenschap snel teniet.
Het zijn grootse, aardse films, waarin de mens in de uitzichtloosheid van zijn bestaan wordt geportretteerd.
Toch is er soms een glimp van verlossing, als de drank vloeit, een orkestje speelt en de barbezoekers zich verliezen in een dronken dans.
Het filosofische drama Turin Horse uit 2011 is Tarrs laatste werk. Hierna maakte hij bekend geen films meer te zullen maken.
Maar hij zat niet stil. In 2013 richtte hij in Sarajevo de prestigieuze filmopleiding film.factory op. Filmlegendes als Gus van Sant, Tilda Swinton en Jim Jarmusch gaven hier les.
Speciaal voor Eye neemt Tarr nog eenmaal de camera ter hand om zijn allerlaatste scène te filmen. Het is zijn boosheid over de houding binnen Europa, en met name in Hongarije, tegenover vluchtelingen, die hem ertoe aanzet een statement te maken.
Tarrs tentoonstelling houdt het midden tussen een film, een theaterdecor en een installatie.
Hij wil een stem geven aan het grote aantal migranten dat de afgelopen twee jaar in Europa is gestrand. Tarr heeft in zijn films altijd de keerzijde van de vooruitgang laten zien en het is daarom niet verwonderlijk dat hij zich geroepen voelt een statement te maken dat gericht is tegen de onmenselijke behandeling van de duizenden migranten die proberen hun leven een waarde te geven die hen – in Europa – niet gegund wordt.
De tentoonstelling Béla Tarr – Till the End of the World gratis en als eerste zien? Dat kan vrijdag 20 januari bij ons openingsevent.
