Ik zag de film pas geleden. Het was de wens van de inmiddels overleden Arion dat de verfilming van Dubbelspel in het Engels zou zijn. Op deze manier zou het een zo groot mogelijk publiek aanspreken en meer aandacht voor de (voormalige) Antillen verkrijgen. Makes sense, maar toch merkte ik tijdens de film dat er iets aan mij bleef knagen. In de film zat af en toe een woordje Papiamentu verwerkt en na een tijd wachtte ik – tevergeefs – op meer Papiamentu. Desondanks genoot ik van de film: ik voelde herkenning en verbondenheid. Maar erna bleef ik achter in een emotionele mix van blijdschap en teleurstelling. Blijdschap omdat ik eindelijk mensen in een film zag die ik herkende, teleurstelling vanwege de taal en het feit dat ik nu pas voor het eerst dit soort personages op beeld zag.
Double Play: verhalenvertellers kunnen Nederland en de ABC-eilanden dichter bij elkaar brengen
Toen ik de trailer van Double Play (2017) zag merkte ik dat mijn Arubaanse hartje een stuk sneller ging kloppen. Een film die aandacht schenkt aan Curaçao en de eilanden? Yes please! De film is gebaseerd op het boek Dubbelspel (1973) van Frank Martinus Arion, die van Curaçao afkomstig was en een roman schreef over een zenuwslopend potje domino – vol intrige en verhitte discussies over politiek. De film ging groots in première tijdens het IFFR. Koning Willem Alexander, die zelf aanwezig was, roemde de film, omdat deze twee continenten bij elkaar zou brengen. Dat beloofde dus wat!
Door Aramis Gonzalez28 juli 2017
Daarnaast was de film geregisseerd door een Amerikaanse regisseur: Ernest Dickerson. Zou een Nederlandse of Curaçaose regisseur dit beter kunnen doen of zorgde de ‘afstand’ tussen Dickerson en Curaçao juist voor een betere film? Dat laatste zou kunnen. Toch beschouw ik dit als een gemiste kans voor de Nederlandse filmwereld om een vernieuwend en vooral leerzaam verhaal te vertellen. De film heeft ongeveer 14.000 bezoekers gehad sinds de release, relatief gezien helemaal niet verkeerd. Het laat zien dat er wel degelijk interesse is in de Caribische film en cinema die zich afspeelt in de overzeese gebieden. Maar dat er vanuit het Nederlands Filmfonds tot op heden geen geld voor vrij lijkt te komen is natuurlijk een kwalijke zaak.
Als Arubaanse Nederlander is het voor mij altijd duidelijk en vanzelfsprekend geweest dat de ABC-eilanden en Nederland bij elkaar horen en een gedeelde geschiedenis hebben. Op latere leeftijd leerde ik de ‘echte’ reden achter dit gevoel: het koloniale verleden. Maar die kennis is misschien toch niet zo vanzelfsprekend als ik altijd dacht. De laatste tijd vraag ik me steeds vaker af of wij hier op het Nederlandse vaste land precies weten waarom die eiland onderdeel zijn van het Nederlands Koninkrijk, wat er gaande is en tot in hoeverre er een gevoel van verbondenheid is.
De geschiedenis en actuele politieke situatie van de verschillende gebieden binnen het Nederlands Koninkrijk, inclusief alle ex-kolonies, wordt op school vaak mooier voorgesteld dan hij is. Juist daarom is het een verhaal dat vaker verteld moet worden. Niet alleen in geschiedenisboeken, maar ook in films en romans. Dubbelspel is bij uitstek een vertelling die daar in slaagt. Er zijn zoveel mogelijkheden om deze geschiedenis in beeld te brengen. Het zou mooi zijn als Nederlandse fondsen die in cultuur investeren, daarin meer initiatief nemen. Ik zie het al voor me: een coming-of-age-film over iemand die tussen twee culturen leeft, op een mooie wijze in beeld gebracht en ontdaan van stereotypes. Een film die zo iets vertelt over de band tussen Nederland en de ABC-Nederlanden.
Meer weten? met Pasado Presente werkt Valika Smeulders aan het ontsluiten van het koloniale verleden van Den Haag, in samenwerking met erfgoedinstellingen en sociaal-culturele organisaties. Als onderzoeker aan het KITLV bestudeert ze de diaspora van Aruba, Bonaire en Curaçao, koninkrijksbanden en nieuwe definities van erfgoed.