Ik zie je in Facebook

eXistenZ

Op zich helemaal niets. Zij het dat deze Canadese filmmaker het allemaal al lang geleden zag aankomen. Neem eXistenZ (1999), een film over gameontwerpster Allegra Geller die haar nieuwste virtual reality game gaat uittesten met een groep vrijwilligers. Zodra de pod (organische variant van een spelcomputer) wordt ingeplugd in hun bio-port (opening onderaan de ruggenwervel die chirurgisch wordt aangebracht) treed men binnen in een andere wereld. Een virtuele wereld die voelt alsof hij echt is maar zijn eigen regels en wetten kent. Op een gegeven moment weet je niet meer in welke wereld je je bevindt, de echte of de virtuele? Het verschil is minimaal, als er al een verschil is.

Bij het kijken van Cronenbergs film eXistenZ moest ik daarom meteen terugdenken aan de aflevering van De Wereld Draait Door waarbij Matthijs van Nieuwkerk The Oculus Rift mocht uitproberen en spontaan door zijn knieën zakt wanneer zijn virtuele karretje de achtbaan afzoeft, al vasthoudend aan de handen van Alexander Klöpping. Nog voordat de rit goed en wel voorbij is trekt Matthijs de bril weer van zijn hoofd. “Vreselijk! Het voelt ontzettend echt.” Hij is er zelfs misselijk van geworden. Terwijl achter hem de gretige oogjes van het publiek zichtbaar zijn.

DWDD: Matthijs test de Oculus Rift

Van smartphone naar VR-bril

“En dit is pas het prille begin”, zegt Alexander Klöpping. Het is uiteraard een prachtig instrument voor game-ontwikkelaars, maar inmiddels zijn niet alleen maar de gamers geïnteresseerd. Zo is het Universitair Medisch Centrum Groningen recent gestart met de behandeling van psychosepatiënten door middel van virtual reality. Wederom een interessante ontwikkeling die David Cronenberg wellicht minder heeft verrast dan velen van ons, gezien hij in de jaren 80 al verkondigde dat: “Censors tend to do what only psychotics do: they confuse reality with illusion.”

De verschillende gedaantes van The Oculus Rift

Daarnaast is de Oculus Rift een prachtige basis voor kunstprojecten. Design studenten in Barcelona hebben bijvoorbeeld The Machine to be Another ontwikkeld: met deze VR-bril kun je van lichaam wisselen en ben je opeens een man i.p.v. een vrouw. Jennifer Kannary maakte Labyrinth Psychotica om niet zo zeer de psychosepatiënten maar juist anderen inzicht te geven in hoe het is om zelf in een psychose te raken en tijdens Het Nieuwe Vlees heeft EXPOSED Sander Bos met Heavenly Reality uitgenodigd om onze bezoekers de kans te geven zich in het grijze gebied tussen de echte en virtuele werkelijkheid te begeven.

Heavenly reality

Mark Zuckerberg zal Oculus VR ook niet gekocht hebben omdat hij zo nodig een spelletje wil ervaren alsof het echt is. Volgens hem zou dit zo maar eens het nieuwe platform kunnen worden na de smartphone (Dan zijn we gelukkig ook weer van die fantoompijn af; zie vorige blogpost van Mick) Je hoeft straks nergens meer naar toe! Al zittend op de bank met een VR-bril op je kop ga je op vakantie naar Ibiza, woon je een vergadering bij met je collega’s of twerk je naast Beyoncé op het podium.

Ik spreek je in Facebook

David Cronenberg voorzag dus al vroeg dat techniek een steeds belangrijkere invloed op onze levens zou gaan hebben, misschien zelfs wel onze levens overneemt. Zoals het er nu uit ziet gelukkig niet in de vorm van een vreemd levend snoer dat je letterlijk in je lichaam moet pluggen, maar dus gewoon een lompe bril die je op je hoofd zet en weer zonder operatieve handelingen af kan doen.

Hoewel ik het mij nu nog niet kan voorstellen en ik nog erg gehecht ben aan de fysieke wereld om mij heen, bevindt Facebook zich straks wellicht in een virtuele wereld waar je je vrienden die online zijn tegenkomt, kunt zien, mee kunt praten en als het even mee zit straks ook kan ruiken en voelen. Net zoals in echt. Het moet niet gekker worden.

De bril van Sander Bos vind je niet meer in Eye, maar de bio-pod uit eXistenZ wél, net zoals MugWhump uit Naked Lunch en al die andere maffe objecten die David Cronenberg creëerden om zijn werelden te scheppen.