Kunstenaar Jeroen van Loon: ‘Ik kan iedereen een digitale detox aanraden’

In 2015 verkocht kunstenaar Jeroen van Loon zijn persoonlijke DNA – een code van 380 gigabyte – online aan de hoogste bieder. Hiermee schijnt Van Loon (31) zijn licht over de digitale cultuur van de toekomst. EXPOSED vraagt zich af of we lijden aan ‘onbesitas’ en ‘offrexia’, maar zo eenduidig ligt het volgens Jeroen niet.

Door Tessa Stevens08 oktober 2016

Soms voel ik me net een digitale junk. Denk je dat de samenleving steeds meer digitaal verslaafd is?

“Nee, dat denk ik niet. Net zomin als dat we verslaafd zijn aan water. Misschien zijn steeds meer mensen social media verslaafd, maar dat is iets anders. Niemand dwingt je om met internet te leven, het grootste deel van de wereld leeft zonder internet. Het klopt dat je tegenwoordig van goeden huize moet komen om je daar bewust van af te zonderen. Voor mijn afstudeeropdracht in 2010 leefde ik twee maanden zonder Internet, maar het is niet realistisch om dat de rest van je leven vol te houden.”

Best wel een intense digitale detox, twee maanden!

“Dat klopt, maar ik kan het iedereen aanraden. Twee maanden is wat veel, maar probeer eens een week of een weekend zonder Internet te leven. Alleen al de vraag wat je dan met je tijd doet, is interessant. Ik merkte bijvoorbeeld dat ik social media geen seconde miste, terwijl ik er heel vaak op zat. Het meest miste ik de praktische zaken, zoals treintijden opzoeken of een auteur waarvan ik meer wilde weten.”

Wat was je grootste leermoment tijdens deze afstudeeropdracht?

“Ik heb me gerealiseerd dat hoe meer je achter de computer zit, hoe meer je je als een computer gaat gedragen. Als je tien tabjes open hebt staan met bijvoorbeeld Netflix, Spotify en nu.nl, dan neem je informatie ook selectief op. Zonder internet kies je heel bewust en met meer aandacht voor je informatie. Nu heb ik bijvoorbeeld mijn mailapplicatie niet meer op mijn telefoon staan, zodat ik alleen met werk bezig ben als ik in mijn atelier achter de computer zit. Dat geeft enorm veel rust.”

Voor je project cellout.me heb je op Internet je DNA verkocht. Hoe kwam je daar bij?

“Ik vind het interessant om over ongeveer tien jaar te kijken of ik mijn DNA voor heel veel of juist heel weinig geld heb verkocht [Jeroens’ DNA is op 27-08-2016 verkocht voor €1100,-, red.]. Misschien blijkt dan dat online DNA verkoop heel achterhaald is, of dat de verkoop juist een voorbode is geweest van de toekomst.”

Als we jou vragen in de glazen bol van het Internet te gluren, wat zie je dan nog meer behalve eventuele normalisering van digitale DNA verkoop?

“Wat ik me kan voorstellen is dat het internet nog sneller wordt en dat we nog gemakkelijker met elkaar verbonden zijn. In de toekomst draait het denk ik steeds minder om documentatie en veel meer om beleving en exclusiviteit. Dat een site of een app bijvoorbeeld maar een paar dagen online is. Je ziet het ook steeds meer om je heen met pop-up stores waarbij mensen moeite moeten doen om naar binnen te komen. Dat gaat denk ik bij het Internet ook gebeuren, anders wordt het saai.”

Jouw volgende projecten gaan dat sowieso niet worden.

“Nee, ik wil in ieder geval het toekomstperspectief over de beleving van Internet als een exclusief concert verder uitdiepen. Ook ben ik bezig de lengte van Internet in kaart te brengen. Mensen zeggen altijd dat data in de cloud zweeft, maar die wolk staat gewoon op de grond in een groot shuttle park. Het internet is niet onaanraakbaar, het is een enorme hoeveelheid kabels, plastic, glas en staal. Je kunt de tienduizenden kilometers buizen die bijvoorbeeld onze WhatsAppjes vervoeren allemaal aanraken, als je weet waar. Dat vind ik fascinerend.”