Skip to content

Stadswandelingen in La Notte

Gastschrijver Jonas Kooyman ziet meer in de stadswandeling van Lidia in La Notte. Hij legt uit waarom, maar begint eerst met zijn lievelingsscène uit deze film van Michelangelo Antonioni.

Door Jonas Kooyman27 oktober 2015

still uit La notte (Michelangelo Antonioni, IT/FR 1960)
still uit La notte (Michelangelo Antonioni, IT/FR 1960)

Boeklancering van Giovanni (Marcello Mastroianni). De ruimte is gevuld met Milaan’s finest, maar Lidia (Jeanne Moreau) glipt weg, de straat op. De schrijver, haar man, blijft achter, omringd door bewonderaars.

Ze loopt de straat uit. Slaat een hoek om. Nog een hoek, een nieuwe straat in, tot ze de buurt niet meer kent. Onderweg ziet Lidia taferelen uit het leven: een huilende peuter, een vechtpartij, een verward omaatje. Twee lachende vrienden passeren, ze lacht ongevraagd mee, en kijkt –het zijn de vroege jaren zestig- een man uitdagend lang aan.

Over La Notte (Michelangelo Antonioni, 1961) is veel gezegd en geschreven. Ikzelf vind bovenstaande scène als een van de interessantste delen van de film – juist door de spontaniteit. Lidia’s zoektocht naar authenticiteit, naar ‘echte’ ervaringen in het vervreemdende leven van de grote stad is een thema dat nog steeds actueel is.

Tegelijkertijd lijkt dit gedeelte van de film een directe verwijzing naar een kunststroming die wel tijdsgebonden is, namelijk het situationisme, dat vooral leefde in de jaren zestig.

De situationisten bepleitten de ‘dérive’: een ongeplande wandeling door een stedelijk landschap, geleid door de gevoelens die de omgeving oproepen. Dit was nodig –vonden zij- om de voorspelbaarheid en monotone ervaring van het dagelijkse leven in een kapitalistische samenleving te doorbreken.

Hoe zou Lidia’s wandeling in het Milaan van nu uitzien? Zou ze naar haar smartphone grijpen om op Google Maps en Yelp te kijken wat er na de volgende straathoek wacht? En zelfs zonder smartphone – is een authentieke urbane ervaring nog mogelijk in een tijd waarin wereldsteden steeds meer op elkaar lijken? Des te meer reden om het een keer uit te proberen. Aan het einde van de wandeling laat Lidia zich door een taxi naar een Milanese buitenwijk rijden. Vanuit een armoedige bar belt ze dolenthousiast Giovanni en sommeert hem om ook te komen. Waarom ze hier is, vraagt hij na aankomst. “I just happened to come this way”, antwoordt ze. Even later blijkt dat het koppel in gelukkiger tijden in dit gedeelte van de stad woonde. Maar de gevoelens van toen, die zijn al lang vervlogen.

La Notte draait 16 november om 16:30 uur in Eye.

Tags

Exposed