Skip to content

Waarom ik hoop dat 2017 het jaar van Revenge of the Jocks wordt

Veel highschoolkomedies zijn zo opgebouwd dat je op het einde de nerds hun succes gunt. Revenge of the Nerds (1984) is het archetype: de sociaal onhandige maar technisch virtuoze jongens (de nerds) zijn uiteindelijk de arrogante American Football-spelers (de jocks) te slim af. Maar in 2017 zijn de rollen omgedraaid: computernerds waren verantwoordelijk voor seksistische schandalen als The Fappening en Gamergate, terwijl jocks massaal protesteren tegen racisme, politiegeweld en Donald Trump. Als je nu Revenge of the Nerds weer ziet, realiseer je je: die nerds hadden nooit mogen winnen.

Door Timo Koren12 oktober 2017

Still uit Revenge of the Nerds (1984, Jeff Kanew)
Still uit Revenge of the Nerds (1984, Jeff Kanew)

Revenge of the Nerds begint met een groot onrecht dat de nerds wordt aangedaan. De jocks laten hun huis afbranden omdat ze iets te fanatiek met een aansteker bezig zijn. Omdat ze de machtigste studenten van de campus zijn, krijgen ze de eerstejaars-accommodatie aangeboden. Dat betekent dus dat de nerds, die daar net waren gaan wonen, in de gymzaal moeten slapen. Uiteindelijk vinden ze een vervallen huis dat ze helemaal opknappen. Precies als ze een openingsfeest willen geven laten de jocks een stel biggen in hun huis los. Op zich geen slechte reden voor wraak.

Het probleem is alleen de manier waarop. De nerds installeren camera’s in de huizen van de vriendinnen van de jocks en bekijken vervolgens de hele nacht hun badkameractiviteiten. En dat is niet het enige. Een van de nerds, Lewis, is aan het begin afgewezen door een van de studentes. Tijdens het eindfeest verkleedt hij zich daarom net als haar vriendje in Darth Vader-pak en heeft hij seks met haar in het spiegelpaleis – pas aan het einde doet hij zijn masker af. Omdat je de hele film vanuit het perspectief van de nerds bekijkt, lijkt de film te veronderstellen dat de scène moet aantonen dat het niet om uiterlijk maar om innerlijk (of, nou ja, bedprestaties) gaat. Dat seks zonder wederzijdse toestemming niet oké is, speelt in elk geval geen rol.

Tijdens het eindfeest moet elk studentenhuis afsluiten met een muzikale act. In het begin lijken juist de nerds de meest sympathieke: ze kloppen aan bij een Afro-Amerikaanse moedervereniging en zeggen dat ze tegen racisme zijn en open staan voor elke seksuele oriëntatie. Van die open houding blijkt in de rest van de film weinig. Ironisch genoeg zijn het juist de jocks die in hun optreden de genderrollen omkeren door als cheerleaders verkleed te gaan, de meisjes van hun zustervereniging zijn football-spelers. De nerds komen met een soort Kraftwerk meets disco-performance, die op zich wel cool is, maar waarin voor de meisjes geen rol is weggelegd.

Het rare is dat Revenge of the Nerds, hoewel ze het gedrag verheerlijken, eigenlijk best een accurate stereotypering geeft van jongens die handig met computers en techniek zijn. Het internet werd in de jaren negentig vaak geprezen als een plek waar vrijheid en democratie hoogtij zouden vieren, maar tegelijkertijd is het sindsdien een plek waarin extreemrechts zich anoniem organiseert. Dat was recent ook te zien in de VS: de ‘alt-right’ die Donald Trump in het zadel hielp, was al lange tijd actief op in de donkere uithoeken van fora als Reddit. Tijdens Gamergate lieten gamers zich van hun meest onverdraagzame kant, als reactie op feministische gamejournalistiek.

De duidelijkste overeenkomst tussen Revenge of the Nerds en het gedrag van fanatieke mannelijke internetgebruikers is waarschijnlijk The Fappening. Een aantal jaar geleden verschenen allerlei gehackte naaktfoto’s van vrouwelijke Amerikaanse beroemdheden op internet. Zowel in 1984 als 2014 geldt: jongens die handig zijn met technologie schromen niet voor een perverse inbreuk op privacy. Jennifer Lawrence, wiens privéfoto’s in 2014 op het internet belanden, zei in een reactie dat ze zich vernederd voelde: ‘It makes me feel like a piece of meat that’s being passed around for profit.’ De scène waarin de nerds camera’s plaatsen in het meisjeshuis is er een soort voorloper van. Alleen dat al laat zien dat als ze op wraak zinnen, je nerds niet te veel hun gang moet laten gaan.

Still uit Revenge of the Nerds (1984, Jeff Kanew)
Still uit Revenge of the Nerds (1984, Jeff Kanew)

Nee, dan de jocks. In de film staan ze voor het oude establishment. Zo hebben ze de macht over het rechtssysteem van de universiteit, waardoor ze niet voor hun daden veroordeeld kunnen worden. Je zou kunnen zeggen dat ze de elite zijn waar populisten zo graag tegen ageren. Maar de maatschappelijke situatie ziet er tegenwoordig iets anders uit: nu extreemrechtse ideeën langzaam de mainstream insijpelen, is de politieke wil van diegenen die in Revenge of the Nerds nog outsiders waren, gemeengoed geworden. De sociale onhandigheid van nerds is dan opeens niet meer zo sympathiek.

De jocks in Revenge of the Nerds zijn zonder uitzondering allemaal wit. Dat was toen al een weinig accurate afspiegeling van football-spelers, maar nu is het helemaal surrealistisch, gezien de vele zwarte sterspelers in de National Football League (NFL). Nu in Hollywood meer ruimte is voor Afro-Amerikaanse verhalen, is het tijd een nieuw stereotype jock te introduceren. Zij zijn tenslotte de sporters die nu vooropgaan in de strijd tegen racisme. Dat begon al in het Obama-tijdperk, toen quarterback Colin Kaepernick tijdens het volkslied knielde. Een paar weken geleden haalde Trump fel uit naar de NFL en riep hij clubeigenaren op om spelers die knielen te ontslaan. Dat leidde tot alleen maar meer protesten en breidde zich ook uit naar andere sporten.

In 2017 zijn nerds niet meer de outsiders die ze ten tijde van Revenge of the Nerds misschien nog wel waren. Met de protesten van de veelal zwarte NFL-spelers in het achterhoofd hebben highschoolkomedies de aankomende jaren een andere rolverdeling nodig. De jocks van 2017 verdienen onze sympathie. Zodat ze die spatiebalkmusketiers en toetsenbordridders een flink pak op hun seksistische donder kunnen geven. Omdat misdrijven en seks zonder wederzijdse toestemming nou niet echt heroïsche daden zijn. Het is echt belangrijk dat die computersoldaten uiteindelijk de macht niet grijpen. Het is, kortom, tijd voor Revenge of the Jocks.

Tags

Exposed