Wat als je muziek kon zien? Deze videokunstenaar probeert het

Deze videokunstenaar zelf aan het werk zien? Dat kan op donderdagavond 4 augustus. Dan vinden namelijk de bijzondere openingsconcerten van Dekmantel festival plaats op vier locaties: De Tolhuistuin, Muziekgebouw aan het IJ, het Bimhuis en Eye. De twee concerten in Eye zijn in het kader van Seeing Sounds, dat de cinematografische kant van elektronische muziek belicht.

Vessel - Drowned in Water and Light

Eén van deze speciale concerten is een samenwerking tussen de Britse producer Shackleton en operazanger Ernesto Tomasini, waarbij Pedro Maia de visuals verzorgt. EXPOSED ging in gesprek met deze getalenteerde Portugees.

Hoe word je dat, videokunstenaar?

“Ik studeerde aan de filmacademie en begon al jong met werken op een Portugees filmfestival. Daar is mijn interesse in experimentele cinema en expanded cinema, waarbij de focus ligt op de live context van het kijken, ontstaan. In 2004 ben ik gaan samenwerken met muzikanten, ik wilde eigenlijk altijd een muziekinstrument bespelen maar was er nooit echt goed in. Dit was dé manier om alsnog in aanraking te komen met muziek en muzikanten.

In het begin waren deze samenwerkingen meestal met vrienden, maar langzaam werd ik steeds vaker gevraagd voor festivals en kwam ik in een positie terecht waar ik ineens mensen kon benaderen die ik zelf echt tof vond. Nu benader ik alleen muzikanten die ik heel erg bewonder en als ik denk dat mijn visuals passen bij de manier waarop zij muziek maken. De stijl van mijn visuals is vooral afkomstig uit het erfgoed van celluloid film; het ontdekken van de film zelf, de beperkingen ervan en de intrinsieke kenmerken. Ik heb mijn stijl dus gaandeweg ontwikkeld door het gebruik van het medium celluloid.”

De partners met wie jij samenwerkt maken altijd elektronische muziek, is dit een persoonlijke interesse?

“Als ik een samenwerking aanga is het altijd een persoonlijke keuze, ik werk alleen met iemand van wie ik de muziek heel erg goed vind, als ik er iets bij voel – anders werkt zo’n samenwerking niet. Al ver voor aanvang van de show bespreek ik heel veel met de muzikanten. We hebben het over hun visie, mijn visie en natuurlijk hun muziek. Ik stop altijd heel erg veel tijd in een show en weet precies wat ik moet doen, zodat ik tijdens een show echt iets kan toevoegen aan de muziek. Ik probeer altijd in mijn eigen stijl de muziek visueel te vertalen.

Waarom kies je er ondanks de tijd en kosten toch voor om met celluloid te werken?

“In Portugal lopen ze met veel dingen een beetje achter: toen ik daar tien jaar geleden naar de bioscoop ging werden films niet digitaal maar op film geprojecteerd. Ik ben er dus mee opgegroeid. Natuurlijk heb ik ook wel eens digitaal gewerkt, maar ik vind het juist een uitdaging om mezelf te beperken met alleen celluloid. Deze beperking werkt zo goed voor mij omdat ik hierdoor meer kan focussen op het beeld in plaats van op de apparatuur – zowel voor als tijdens de show.”

Hoe kwam de samenwerking met Shackleton tot stand?

“Shackleton en ik leerden elkaar vijf jaar geleden kennen. We zagen elkaar een paar keer in Berlijn voordat we besloten echt samen te gaan werken. Aan het begin hadden we het idee om samen een DVD te maken, maar dit is uiteindelijk niet gebeurd. Onze eerste show samen was tijdens het Unsound festival in Krakau in 2012 en het openingsconcert van Dekmantel op 4 augustus wordt onze derde samenwerking. Ik kijk er heel erg naar uit en ben ook wel een beetje benieuwd omdat Shackleton optreedt met operazanger Ernesto Tomasini, wat voor ons beide een heel nieuwe ervaring gaat zijn.”

Shackleton + Pedro Maia @ Unsound 2012

En hoe ga jij in zo’n samenwerking precies te werk?

“Voor aanvang van een optreden bestudeer ik de muziek altijd heel erg goed. Ik ken elke track, alle pauzes en overgangen. De muziek van Shackleton ken ik heel goed, zodat ik mijn filmbeelden tijdens het optreden er ter plekke in kan verwerken. Wanneer er een pauze in de muziek zit, zorg ik voor een pauze in mijn visuals.

Het live aspect voegt altijd een aantal extra lagen toe aan de visuals. Live zijn er veel meer mogelijkheden omdat het niet al maanden van te voren vast is gelegd in een studio. Een live performance wordt heel erg sterk door de samenvoeging van muziek en visuals. Neem je dit alles weg – het podium, de muziek en de performance- dan moeten de visuals nog steeds werken; net zoals een film op een scherm in een donkere ruimte. Alles moet kunnen samenvallen, maar de visuals moeten op zichzelf ook sterk genoeg zijn- dat is wat ik probeer te bereiken.”

Het concert vindt plaats in Eye op donderdagavond 4 augustus en tickets zijn hier verkrijgbaar.