Plantage Tamarinde
Michael Forlong / NL, 1964 / 103 min.
Speciale middag met de première van de door Eye gerestaureerde, Engelstalige speelfilm Tamarind met Jack Monkau, een sociaal drama over een oude koloniaal die zijn vertrouwde wereld ineen ziet storten.
Voorafgaand aan de film vertonen we drie fragmenten uit interviews die zijn gemaakt met acteurs Jack Monkau, Kenneth Herdigein en Yootha Wong-Loi-Sing voor het programma Black Light, waarin filmmakers Roelof Jan Minneboo en Ivan Barbosa drie acteurs van kleur hebben gesproken over inclusie in de Nederlandse filmwereld toen en nu.
Jack Monkau is deze middag aanwezig en zal samen met Isabelle Britto van The Black Archives vooraf over de kracht en controverse van Tamarind praten. Het gesprek wordt geleid door Eye filmprogrammeur Saskia Mollen. De voertaal van dit gesprek is Nederlands.
In Tamarind ziet Sjon Jan van Leent, conservatief planter op Curaçao, langzaam zijn oude vertrouwde wereld ineen storten. Zijn zoon raakt aan lager wal, zijn dochter trouwt met een afgestudeerde zwarte man, wat Van Leent afkeurt, zijn vrouw sterft, en met de plantage gaat het hard achteruit. Als hij ten slotte hoort dat zijn zoon geld verduisterd heeft, wordt het hem te veel.
The Black Archives over de film
The Black Archives heeft de expositie Zwartheid Onder Ogen Komen (Facing Blackness) ontwikkeld waarin de geschiedenis van stereotiepe beeldvorming over Zwarte mensen en het verzet daartegen wordt getoond. In het theater, op televisie, in film en in andere vormen van entertainment zijn stereotiepe beelden van Zwarte mensen al sinds de koloniale periode gebruikt als bron van humor en entertainment, Tamarind is hier een bijzonder voorbeeld van.
Onderzoeker Isabelle Britto van The Black Archives: "Enerzijds bouwt de film op een lange traditie van blackface die zijn herkomst vindt in racistische koloniale beeldvorming. Anderzijds verbeeldt acteur Jack Monkau ook de rol van een Zwarte arts die totaal niet stereotiep is. De film is hoogstwaarschijnlijk de voorloper van de zeer bekende Amerikaanse film Guess Who's Coming to Dinner met Sidney Poitier, dit maakt het een bijzondere film in de Nederlandse filmgeschiedenis." Wil je meer weten over de geschiedenis van beeldvorming over Zwarte mensen en het verzet daartegen? Bezoek dan de expositie bij The Black Archives.
Over de restauratie
Van Plantage Tamarinde is een Engelse versie gemaakt, Tamarind, die behoorlijk afwijkt van de Nederlandse. Enkele verhaallijnen zijn weggelaten, het psychologisch perspectief is anders en er zijn zowel scènes weggelaten als toegevoegd. De Nederlandse acteurs spraken hun rol zelf in het Engels in. Eye heeft voor de restauratie voor deze Engelse versie gekozen omdat daar het negatief van beschikbaar was, wat een kwalitatief hoogwaardigere restauratie oplevert, én omdat er in deze versie beduidend minder blackface Nederlandse acteurs zitten.
Over Jack Monkau
Jack Monkau werd geboren in Amsterdam uit een Surinaamse vader en een Schots-Nederlandse moeder. Hij groeide op in een artistiek gezin met vijf kinderen. Monkau werkte als fotomodel en mannequin en deed een opleiding jazzballet. Zijn eerste filmrol speelde hij in Plantage Tamarinde/Tamarind (1964).
Later speelde hij in de hitserie De fabriek en heeft hij een bijrol in de film Moord in extase, de eerste verfilming van Baantjers boeken. Zijn eerste hoofdrol speelde hij in de cultgangsterfilm Wildschut uit 1985, en verder was hij te zien in Lek (2000). Hij is een van de eerste acteurs van kleur in Nederland en verrichtte daarmee baanbrekend werk.
Disclaimer
In het theater, op televisie, in film en in andere vormen van entertainment zijn helaas stereotiepe beelden van Zwarte mensen al sinds de koloniale periode gebruikt als bron van humor en entertainment, Plantage Tamarinde is hier een bijzonder voorbeeld van. Enerzijds bouwt de film op een lange traditie van blackface die zijn herkomst vindt in racistische koloniale beeldvorming. Anderzijds verbeeldt acteur Jack Monkau ook de rol van een Zwarte arts die totaal niet stereotiep is. Een waarschuwing is ten slotte ook op zijn plaats voor kwetsend taalgebruik.
Dit is onderdeel van
Details
Regisseur
Michael Forlong
Productiejaar
1964
Lengte
143 min.
Voertaal
Engels
Moderator
Isabelle Britto
Productieland(en)
NLD
Originele titel
Tamarind
Taal
Nederlands
Ondertiteling
NLD
Drager
DCP
Onderdeel van
Black Light
Black Light zet de schijnwerpers op de verbeelding van zwarte identiteit (Black identity) in film, van 1920 tot nu. Eye nodigde tien gastcuratoren uit om voorstellingen te maken.
Why in Eye
Geïnspireerd door de expositie 'Zwartheid Onder Ogen Komen: Beeldvorming over Zwarte Mensen en de Strijd Daartegen' van The Black Archives heeft Eye onlangs Plantage Tamarinde (1964) gerestaureerd. Naast een prachtige hoofdrol voor Jack Monkau is er helaas ook sprake van blackface en stereotypering, waar we voorafgaand over in gesprek gaan met acteur Jack Monkau en The Black Archives-onderzoeker Isabelle Britto.
Jack Monkau over Plantage Tamarinde
Voor ons Online Magazine spraken Ivan Barbosa en Roelof Jan Minneboo met Jack Monkau over de verbeelding van Zwarte identiteit in Nederlandse cinema. Hij vertelt over zijn carrière, zijn ervaringen tijdens het maken van Plantage Tamarinde komen ook aan bod.
Voorrang op tickets? Steun Eye en zie meer.