The Turin Horse

Zes jaar geleden kondigde de Hongaarse filmmaker aan dat The Turin Horse – winnaar van de Zilveren Beer van het filmfestival Berlijn – zijn laatste film zou zijn. De regisseur heeft woord gehouden en vertelde op de openingsavond van de tentoonstelling in EYE over zijn motivatie om te stoppen, de betekenis van zijn werk en zijn engagement in politiek barre tijden.

hypnotiserende parabel

De raadselachtige titel van de film is te herleiden tot het de beroemde anekdote over Nietzsches instorting Toen de filosoof op de ochtend van 3 januari 1889 zijn hotel in Turijn verliet en zag hoe een koetsier zijn paard sloeg, omhelsde hij het uitgeputte beest en barstte in snikken uit; het bleek het begin van een ongeneeslijke krankzinnigheid – maar wat gebeurde er met het paard? vroeg Tarr zich af.

Tarrs hypnotiserende parabel over de beproevingen van het menselijk bestaan – opgenomen in dertig shots – is een ogenschijnlijk simpele registratie van een week uit het bestaan van de boer en palinka-stoker Ohlsdorfer. Met zijn dochter woont hij in een houten huis op een winderige vlakte, op stal staat het paard.

Vader en dochter verrichten hun taken, koken een aardappel en luisteren naar de storm. De waterput valt droog, het paard eet noch drinkt, de dochter leest een tekst voor waarin de Bijbel de maat wordt genomen, de dagen worden donkerder en donkerder: de laatste aardappel blijft ongekookt.

betoverende kracht

Tarrs parabels over het lijden van de mens en het verglijden van de tijd vertonen verwantschap met het werk van de Russische cineast Andrej Tarkovski (1932-1986), zonder diens nadrukkelijke mystiek-religieuze inslag. Tarrs filosofisch getinte films worden geprezen om het de betoverende kracht van het camerawerk (lange, schilderachtig gekadreerde instellingen), het innovatief gebruik van (natuurlijk) geluid en de compromisloze artistieke grondhouding.

Na het in ontvangst nemen van de Zilveren Beer liet de regisseur weten dat The Turin Horse zijn laatste film was. Tarr: “Ik geloof dat alles wat in een film getoond moet worden in The Turin Horse bijeen is gebracht – dat wil zeggen dat ik alle mogelijkheden van filmtaal heb gebruikt.”

Béla Tarr (Pécs, 1955) studeerde aan de Hongaarse film- en televisieacademie in Boedapest en verwierf in de jaren tachtig en negentig status als Hongarije”s belangrijkste avant-gardefilmer.