Films, Talks & Events
Cinema Ecologica
13 oktober — 6 november 2022
Filmregisseurs hebben fictie ingezet om te laten zien hoe de mens zich verhoudt tot de natuur, in alle genres. Denk aan rampenfilms, films over pandemieën, onderwaterwezens die kunnen praten of plantaardige levensvormen die lichaam en geest van aardbewoners koloniseren.
Veel is onzeker in het leven, behalve één ding: de klimaatcrisis. Hoe filmregisseurs de verhouding tussen de mens en planeet Aarde hebben verbeeld, zie je bij Cinema Ecologica: van nagelbijtende rampenfilm tot kunstzinnige meditatie, van romantische natuurervaring tot verbijsterende sciencefiction.
illustratie Joost Stokhof
illustratie Joost Stokhof
Films, talks & meer
Lees meer in ons Online Magazine
Illustratie: Joost Stokhof
Visschubben op uw schoot
Met 'Mensen met kieuwen', de eerste aflevering van de programmareeks Cinema Ecologica, duikt Eye in de angst om door water te worden overweldigd.
Illustratie: Joost Stokhof
Romancing Nature: het verlangen te verdwijnen
Kijken we vooral naar de natuur – als troost of als gebruiksvoorwerp – of zijn we er onderdeel van? Cinema Ecologica: Romancing Nature duikt in de romantische natuurervaring.
Illustratie: Joost Stokhof
Van wie is de toekomst?
De filmgeschiedenis presenteert tal van scenario’s over de toekomst van de planeet, een complex samenhangend ecosysteem dat zowel robuust als kwetsbaar is. Hoe zijn ze verbeeld?
illustratie Joost Stokhof
Remmen in de autowasstraat
Wat heeft de geestelijk uitgemergelde consument echt nodig? Cinema Ecologica: Drie Dwaze Weken legt onze kooplust en hebzucht onder de loep, voor zolang die nog kan voortduren.
Vincent Rietveld over Het zevende zegel
Eye-programmer Anna Abrahams in gesprek met theatermaker Vincent Rietveld over Het zevende zegel.
Christiaan Fruneaux over Dead Man
Toekomstdenker Christiaan Fruneaux zal de eerste keer dat hij Dead Man zag niet snel vergeten. Hij vertelt waarom hij deze film uitkoos als zijn favoriete film over ecologie.
Laura Burgers over Stalker
Juriste Laura Burgers zet zich in voor de rechten van de natuur. Met die blik keek ze naar Stalker. Socioloog Ruben Jacobs ging met haar in gesprek.
still uit Homo sapiens (Nikolaus Geyrhalter, AT 2016)
Eye Film Player
Op de Eye Film Player vind je ook een selectie bijzondere speelfilms die aansluiten bij de thema's van Cinema Ecologica.
still The Shape of Water (Guillermo del Toro, US 2017)
Cinema Ecologica #1: Mensen met kieuwen
De eerste aflevering van Cinema Ecologica is gewijd aan films die onze angst voor een natte toekomst verbeelden maar ook alternatieve werelden oproepen. Films als Waterworld (1995), The Shape of Water (2017), Plan Delta (1989) en Beasts of the Southern Wild (2012) tonen de kracht van het water, met alle mythische, horrorachtige en dystopische connotaties die je daarbij kunt verzinnen.
In Évolution (2015) trekken moeders, vervuld van een mysterieuze opdracht, ‘s nachts met hun zoontjes naar de vloedlijn van een woest beukende oceaan; de Belgische kunstenaar Johan Grimonprez blijft op het droge en buigt zich in zijn artist talk over de beloftes van een symbiotische ecologie van mens en dier.
still Évolution (Lucile Hadzihalilovic, FR/BE/ES 2016)
still Plan Delta (Bob Visser, NL 1989)
Voorop staat hoe fictie het bewustzijn kan vergroten van de gevolgen van het Antropoceen, het tijdperk waarin de mens de aarde verwoestend naar zijn hand heeft gezet.
still Creature from the Black Lagoon (Jack Arnold, US 1954)
Illustratie: Joost Stokhof
Illustratie: Joost Stokhof
still uit Into the Wild (Sean Penn, US 2007)
Cinema Ecologica #2: Romancing Nature
De tweede aflevering van Cinema Ecologica spitst zich toe op de romantische natuurervaring.
Ten tijde van de Romantiek stond de mens klein en nietig tegenover de natuur, waarin hij de huiveringwekkende ervaring van het Sublieme wilde ervaren. In Romancing Nature kijken we naar de natuur als drager van grootse en meeslepende verhalen, als bron van troost en geluk; een programma dat stem geeft aan de ongetemde krachten van de natuur: het Wilde, verbeeld in film.
still uit The Trouble with Nature (Illum Jacobi, DK 2020)
still uit Walkabout (Nicolas Roeg, GB/AU/US 1971)
Vincent Rietveld komt naar Eye om te laten zien hoe je een klimaatneutrale, rondtrekkende theatervoorstelling kunt maken, en de Italiaanse ecofilosoof Emanuele Coccia, auteur van het internationaal geprezen ‘The Life of Plants’ praat over ecologisch bewustzijn bij een film over de oudste boom van Italië, gemaakt door collectief Flatform.
Xtended VR: Symbiosis
Zonder meer spectaculair is de VR-experience Symbiosis van het Nederlandse collectief Polymorf (presentatie i.s.m. IDFA DocLab), waarin mens, dier en technologie versmelten.
Bekijk de trailer voor Symbiosis:
still uit The Seventh Seal (Ingmar Bergman, 1957)
still uit Silent Running (Douglas Trumbull, US 1971)
Cinema Ecologica #3: Van wie is de toekomst?
De derde aflevering van Cinema Ecologica spitst zich toe op de cinematografische visies op de toekomst.
In 1972 verscheen het Rapport van Rome, waarin de gevolgen van de wereldwijde milieuvervuiling werden geschetst. Na een golf van paniek ebde de angst langzaam weg, totdat de realiteit van de smeltende poolkappen niet langer viel te ontkennen.
still uit Spaceship Earth (Matt Wolf, US 2020)
still uit Soylent Green (Richard Fleischer, US 1974)
In ‘Van wie is de toekomst?’ buigen filmmakers, kunstenaars en filosofen zich over het thema ‘eco-sciencefiction’: hoe is het verhaal over de relatie mens-natuur de afgelopen vijftig jaar geëvolueerd?
Te zien is werk van regisseurs als Richard Fleischer (Soylent Green, 1974), Matt Wolf (Spaceship Earth, 2020), kunstenaars Janis Rafa en Müge Yilmaz (beiden vertegenwoordigd op de Biennale di Venezia 2022). Ook: events en gasten, onder wie socioloog Ruben Jacobs, filmwetenschappers Patricia Pisters en Dan Hassler-Forest en filosofe Lisa Doeland, specialist catastrofedenken.
still Lacerate (Janis Rafa, NL/IT 2020) (courtesy the artist and Fondazione In Between Art Film)
still uit Pumzi (Wanuri Kahiu, KE 2009)
Illustratie: Joost Stokhof
illustratie Joost Stokhof
still uit Koyaanisqatsi (Godfrey Reggio, US 1983)
#4: Drie Dwaze Weken
De vierde editie van Cinema Ecologica is een kritisch-humoristisch programma over hoe filmmakers de gevolgen van menselijke hebzucht hebben verbeeld. Met klassiekers als Koyaanisqatsi en The Wolf of Wall Street, specials over duurzame mode, en discussies met kunstenaars en wetenschappers.
De wereld kampt met grote ecologische veranderingen en problemen. De vraag is: kan film ons helpen een beeld te vormen van de wereld zoals we die willen bewonen? En op welke manier kan cinema bijdragen aan het debat over de invloed van de mens op planeet Aarde?
still uit Dawn of the Dead (George Romero, US 1978)
still uit The Stepford Wives (Bryan Forbes, US 1975)
Luxewarenhuis De Bijenkorf stond erom bekend: de Drie Dwaze Dagen waarop het publiek naar binnen mocht om de koopjes van het jaar te bemachtigen. Het liep storm bij dit feest van (afgeprijsde) consumptie, dat je als de hoogmis van het kapitalisme zou kunnen zien.
Zo dwaas als toen wordt het niet in het filmmuseum, maar het drie weken durende programma legt wel onze hebzucht onder het vergrootglas. Rode draad is de vraag: als we allemaal onderdeel uitmaken van een systeem gericht op maximale winst, kunnen we datzelfde systeem dan nog aan kritiek onderwerpen? Of zijn we daar te dwaas voor? Zijn onze ogen verblind?
still uit Putney Swope (Robert Downey, US 1969)
still uit The Wolf of Wall Street (Martin Scorsese, US 2013)
Te zien zijn speelfilms, korte films en kunstenaarsfilms waarin – gestileerd, recht voor z’n raap of raadselachtig – de door de mens veroorzaakte uitputting en vervuiling van de aarde aan de orde komen. De selectie is ruim: op het programma staan onder meer Godfrey Reggio’s klassieker Koyaanisqatsi (1982), Pripyat (2016) van Nikolaus Gyerhalter, George A. Romero’s Dawn of the Dead (1978), Martin Scorseses The Wolf of Wall Street (2014) en Jia Zhang-ke's Still Life (2006).
Ook zijn er specials, met discussies, ontmoetingen en bijzondere vertoningen, voor wie zich verder wil verdiepen in het thema. Denk aan een aflevering over duurzame mode in samenwerking met het interactieve Fashion for Good Museum en een optreden van het elektroakoestisch duo Wanderwelle.
still Still Life (Sanxia haoren) (Jia Zhang-ke, CN/HK 2006)
still uit On the Morning You Wake (to the End of the World) (Mike Brett, Arnaud Colinart & Steve Jamison, GB/FR 2022)
Bijzondere VR
Het onvoorstelbare als (bijna) werkelijkheid. Op 13 januari 2018 werden de 1,6 miljoen inwoners van Hawaï opgeschrikt door een sms-bericht over een op handen zijnde nucleaire aanval. De VR On the Morning You Wake (to the End of the World) van Mike Brett, Steve Jamison, Arnaud Colinart en Pierre Zandrowicz laat je de ijzingwekkende 38 minuten beleven die ontvangers van het sms-bericht meemaakten voordat ze het verlossende bericht kregen dat het een vals alarm betrof. Te zien van 14 t/m 23 oktober.
still uit Silkwood (Mike Nichols, US 1983)
still uit Pripyat (Nikolaus Geyrhalter, AT 1999)
still uit Crossroads (Bruce Conner, US 1976)
projectpartner Cinema Ecologica: Mensen met kieuwen
Steun Eye en zie meer. Word vriend van de Eye Society.