La prima notte di quiete

Een guur, regenachtig Rimini, begin jaren zeventig. De revolutionaire geest van de studentenopstanden van 1968/69 is gaan liggen, maar nog niet helemaal verdwenen. De stemming is mat en landerig, Italië krijgt te maken met de opkomst van de terreurgroep Brigate Rosse.

Tegen dit decor wandelt literatuurdocent Daniele Dominici (Delon) het slaperige provinciestadje Rimini binnen, de handen diep begraven in de zakken van zijn fraaie cameljas, immer een brandende Gauloise in de mondhoek. Overdag doceert hij, ’s avonds is Dominici gokker en kaartspeler; zijn depressieve vrouw Monica kijkt toe hoe haar man zich verliest in een affaire met de verblindend mooie studente Vanina.

Beeldend vertellen

La prima notte di quiete - de titel is een regel uit een Goethe-gedicht - van de melancholicus Valerio Zurlini is een portret van een midlifecrisis en schildering van het benauwende milieu van een provinciestadje, waar plaatselijke notabelen en criminelen de dienst uitmaken. Maar bovenal is Zurlini’s film een vertelling in krachtige beelden – kadrering, kleur en montage brengen een pessimistisch levensgevoel tot uitdrukking, hoop voor de menselijke soort lijkt afwezig.

Verrassend: Zurlini wist een onvermoede kant van Delons acteertalent naar voren te halen. Europese topregisseurs als Luchino Visconti (Rocco e i suoi fratelli, 1960), Michelangelo Antonioni (L’éclisse, 1962) en Jean-Pierre Melville (Le samuraï, 1967) richtten zich op de betoverende schoonheid – Delon werd wel ‘de Franse James Dean’ genoemd –, de bravoure en dreigende inzichzelfgekeerdheid van de jonge acteur. In La prima notte di quiete zien we Alain Delon (1935-2024) als kwetsbare einddertiger, met verslonsd uiterlijk, een man die met zichzelf en de liefde geen raad weet.

In 2009 wijdde het Filmmuseum een groot zomerprogramma aan het oeuvre van Delon; alleen de Cinémathèque in Parijs ging voor met een retrospectief in 1996.

Vertoning 35mm-kopie (Eye-collectie).