NL EN
Eye Filmmuseum

Jordaanfilms

Toen de geluidsfilm aan het begin van de jaren dertig werd geïntroduceerd, kregen bekende revuesterren als Fien de la Mar, Sylvain Poons en Heintje en Louis Davids de kans om in films te zingen. Dit deden zij onder meer in ‘Jordaanfilms’, films die zich afspeelden in het kleinburgerlijke milieu van de Amsterdamse volkswijk de Jordaan. Naast de zang van bekende revuesterren en het Jordanese decor werden de films gekenmerkt door kluchtige verwikkelingen.

Hoewel ook in 1917 al kluchten in de Jordaan werden opgenomen, werd de eerste echte Jordaanfilm, De Jantjes, pas gemaakt in 1934.

Fien de la Mar en Johan Kaart jr. in De Jantjes (NL, Jaap Speyer, 1934)

Volksstukken van Herman Bouber

De Jantjes, gebaseerd op het beroemde volksstuk van Herman Bouber, werd indertijd een groot succes en draaide wekenlang in de bioscopen, waarmee de gebruikelijke speeltijd van één week ver werd overschreden.
Het dagblad 'De Telegraaf' noemde de film ‘hartelijk, boeiend en humoristisch’ en sprak over een ‘Hollandsch filmwerk dat spreekt tot het Hollandsch hart’. Op het succes van De Jantjes volgde de verfilming van een ander populair volksstuk van Bouber: ‘Bleeke Bet’, dat net als ‘De Jantjes’ al jaren werd uitgevoerd op het toneel. De film Bleeke Bet bevatte alle ingrediënten van zijn voorganger, maar werd door de pers slecht gerecenseerd. Het publiek liet zich daar echter niet door afschrikken. De grote publieke belangstelling voor Bleeke Bet leidde zelfs tot de verfilming van een derde Jordaanstuk van Bouber. Ook deze film, Oranje Hein, werd een publiekssucces.

Buiten de Jordaan

Naast De Jantjes, Bleeke Bet en Oranje Hein werden in de jaren dertig enkele films opgenomen die zich niet in de Jordaan afspeelden, maar wel het vertrouwde concept van de Jordaanfilm hanteerden: ook in deze films zongen populaire revuesterren liedjes die deel uitmaakten van een kluchtig verhaal. In tegenstelling tot de Jordaanfilms trokken deze producties – onder meer Malle gevallen, De familie van mijn vrouw en Op stap – niet zo veel aandacht van het publiek, dat na een paar jaar genoeg had gekregen van het genre. De kluchtige Jordaanfilm werd in de loop van de jaren dertig vervangen door een reeks luchtige komedies van de producent Rudolf Meyer. In deze films speelde Lily Bouwmeester de hoofdrol.

Zie ook

Sylvain Poons en Henriëtte 'Heintje' Davids in De Jantjes (NL, Jaap Speyer, 1934).

Revuesterren

Toen de Nederlandse geluidsfilm werd geïntroduceerd, profiteerde de filmwereld van de populariteit van revuesterren.